Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси

ҚҚҚТ эволюцияси.
Қарорлар қабул қилишга кўмаклашувчи тизим ўз 
ривожланиши жараѐнида қуйидаги йўлни босиб ўтди (3.11 - расм).
Биринчи тизимлар – транзакцияларни қайта ишлаш тизими (ТРS) бўлиб 
илгаритдан берилган шаклда ахборотларни рўйҳатга олиш, тўплаш, сақлаш ва 
беришнинг эски операцияларни бажаришга мўлжалланган компьютер тизи-
мидир. Бундай тизим доирасида қарор қабул қилиш фақат ахборот билан 
таъминланади. 
Ахборот тизими ривожланишининг қуйидаги босқичи орқали бошқарув-
нинг автоматлаштирилган тизими концепцияси пайдо бўлди.
Ушбу концепция бизда бошқарувнинг автоматлаштирилган тизими (БАТ), 
ғарбда эса MIS (Management Information Sistem) деб ном олган. 

---

61 
3.11-расм. Қарорларни қабул қилишни қўллаб-қувватлаш тизими ва 
бошқарув ишини автоматлаштириш тизими концепциясининг эволюцияси 
MIS – бу компьютер тизими бўлиб, бошқарув қарорларини қабул қилиш 
учун зарур бўлган ахборотлар билан ўз вақтида таъминлаш учун кўплаб 
манбалардаги маълумотларни танлаш ҳамда интеграциялашга мўлжалланган. 
Мазкур концепциянинг асосий қоидалари: 
ахборотларни 
ягона 
ҳисоблаш 
марказида 
қайта 
ишлашни 
марказлаштириш; 
ходимлар сони ва қўшимча ҳаражатларни қисқартириш мақсадида 
маълумотларни қайта ишлашнинг аппарат ва дастурий воситасидан 
фойдаланиш;
маълумотлар базаси, маълумотлар базасини бошқариш тизими 
тушунчаларининг пайдо бўлиши. 
Мазкур концепция кейинги авлод тизимларида фойдаланила бошланди. 
Шуни қайд этиш лозимки, барча авлод тизимлари ва уларнинг 
концепциясининг моҳияти ўша даврда мавжуд ахборотларни қайта ишлашнинг 
техник имкониятлари билан аниқланган.
Фаолиятни автоматлаштириш тизими тақсимланган маълумотлар 
базаларини амалга оширган. Ортиқча марказлаштириш бартараф этилди. Ўрта 
ЭҲМ базасида локал ҳисоблаш тармоқлари юзага келди. Қарорларни қўллаб-
қувватлаш ахборот даражасида мақбул қарорлар қабул қилиш учун алоҳида 
услуб ва моделлар қўлланилади.