|
4.8. Жадвал .Аннуитет: номинал ва хақиқий
561
Тўловлар сони
Хақиқий
тўлов
Инфляция
коэффициенти
Номинал тўлов
1
1686,85
долл.
1,05
1771,19
долл.
Е
1686,85
долл.
1,05
2
1859,75
долл.
3
1686,85
долл.,
1,05
3
1953,74
долл.
4
1686,85
долл.
1,05
4
2050,38
долл.
5
1686,85
долл.
1,05
5
2152,90
долл.
G
1686,85
долл.,
1,05
6
2260,54
долл.
7
1686,85
долл.,
1,05
7
2373,57
долл.
8
1686,85
долл.
1,05
8
2492,25
долл.
4.9.Жадвал. Хақиқий аннутетни келгусидаги номинал қийматини
аниқлаш
Тўловла
р сони
Хақиқий
тўлов
Номиналлл
и тўлов
Келгуси қиймат
коэфиценти
Келгусидаги
номиналли
қиймт
1
1686,85
долл.
1771,19
долл.
х1,0815
7
3065,14
долл.
2
1686,85
долл.
1859,75
долл.
х1,0815
6
2975,87
долл.
3
1686,85
долл.
1952,74
долл.
х1,0815
5
2889,20
долл.
4
1686,85
долл.
2050,38
долл.
х1,0815
4
2805,05
долл.
5
1686,85
долл.
2152,90
долл.
х1,0815
3
2723,35
долл.
6
1686,85
долл.
2260,54
долл.
х1,0815
2
2644,02
долл.
7
1686,85
долл.
2373,57
долл.
х1,0815
2567,02
долл.
8
1686,85
долл.
2492,25
долл.
х1
2492,25
долл.
Келгусидаги номинал қийматнинг жами 22161,90 долл.
Аввало, эътибор беринг, агар хақиқийфоиз ставка йилига 3 %
бўлса, у холда номинал фоиз ставка 8,15 % га тенг бўлиши зарур.:
1 + Хақиқийфоиз
ставка=
1+Номинал фоиз ставка
1 + Инфляция даражаси
562
1 + Номинал фоиз ставка =
(1 + Хақиқийфоиз ставка)х (1 + Инфляция даражаси)
Номинал фоиз ставка = Хақиқийфоиз ставка +
Инфляция даражаси + Хақиқийфоиз ставка х Инфляция даражаси
Номинал фоиз ставка = 0,03+0,05 + 0,03х0,05 = 0,0815
Жадвал 4,9 кўрсатилганидек, номинал фоиз ставка (8,15)
шароитида йиллик взносни номиналини топиб, биз келгуси
қийматнинг умумий номинали хакикатда 22162 долл га тенг
эканлигини аникладик..
Эсланг, агар сизни даромадингиз йилига 5 % ортаётган бўлса,
сизни даромадингиздаги номинал тўловлар улуши ўзгармайди.
Агар инфляция даражаси 10 фоизгача кўтарилса, шунга мос сиз
ўз взносингизни номиналини оширишингиз керак, 8 йилдан сўнг
хисобингиздаги номинал сумма 15000 долл. х 1,1
8
, ёки 32154 долл
бўлиши лозим. Бу сумманинг бугунги доллардаги хақиқийқиймати
15 000- бу хакикатда укитиш учун етарли хисобланади.
7.19. Инфляция ва инвестицион қарорлар
563
Инвестицион карорлар қабул қилаётганда инфляцияни хисобга
олиш худди шахсий жамғаришга карор қабул қилишга ўхшаб асосий
ахамият касб этади,
Бу худди уни келгуси пул тушумлари, заводни хақиқийактив
кўринишдаги жихоз ва иш кўролларига эга мулккларга инвестиция
қўйиш ва инфляция даврида капитал қўйилма хисобига уни номинал
кўриниши тезрок усиб боради.
Агар ўз вақтида хаётга мос ўзгаришларни-юзага келувчи холатни
корректировака қилмасангиз, у холда ўз шансларингизни бериб ёки
ютказиб қўйишингиз мумкин. Бунда шундай иш тутиш керакки,
қанчалик зарур бўлган инфляцияга эътиборни қаратмок керак,
келгуси мисолга эътибор Беринг.
Мисол учун хозирги вақтда сизни уйингиз мазут хисобига
иситилади ва хар йилиги бунга 2000 долл. харажат қилинади.
Сиз хисоблшингиз керакки, уй иситишни газ хисобига иситиш
орқали йилига 500 долл. маблағингизни тежамокдасиз ва газ ва мазут
бахоси ўртасидаги фарқ узоқ ўзгармаслик эхтимоли мавжуд. Газли
иситиш тизимини ўрнатиш қиймати 10 000 долл.ни ташкил этмокда.
Агар маблағдан фойдаланишни уни банка йиллик 8% депозитга
қўйиш муқобил варианти бўлса, бунда мазкур холда иситиш
тизимини алмаштириш шунчалик зарурми?
Эътиборни қаратинг, бунга карор қабул қилишда, бу карорга
келиш учун табий вақтинчалик чегараланиш йукдир.
Мисол учун, 500 долл фарқ доимий мавжуддир.
564
Мисол учун, иситиш тизимини алмаштириш харажатлари
бошқа хохлаган тизимдан фойдаланишдан катъий назар, ўзгаришсиз
колмокда.
Шундай қилиб, карор қабул қилишда биз уни хисобга олмаймиз.
Демак, бу инвестиция доимий даромад келтиради, сиз хозир 10
000 долл тўлайсиз, шу кундан бошлаб, хар йили 500 долл. дан бир
неча чегараланмаган йиллар давомида самара келтиради.
Газ
иситишга
инвестиция
қўйиш
хисобига
йилига
даромадлиликни ички ставкаси 5 % дир(500/10 000).
Даромадлиликни ички ставкаларини 5 % ни 8% билан таққослаб,
муқобил бўлган газ иситиш тизимини ўрнатиш учун қўйилган
капитал қўйилмани отказ қилишни хохладингиз.
Қарор қабул қилишда фақат шошилманг.
Банкни бу банк ставкаси хисоби (йилига 8%) – фоиз ставкани
номиналидир.
А газ иситиш учун қўйилган инвестицияни даромадлилигини
ички ставкси-5 % ми?
Агар сиз мазут ва газ бахолари ўртасидаги фарқ (500 долл.)
инфляция даражасига ўхшаб бирга вақтлар бўйича ортиб боради, у
холда мазкур инвестицияни 5 % ли ички даромадлилик ставкаси-
даромадни хақиқийставкаси дейилади.
Шундай қилиб, сиз уни банк омонати бўйича кутилаётган
хақиқийфоиз ставкаси билан таққослашингиз керак.
Агар сиз инфляцияни йиллик даражаси 5 % бўлишини
сезмоқдасиз, у холда банкни кутилаётган хақиқий фоиз ставкаси
2,875 % ((0,08-0,05)/1,05) дир.
565
Газ иситиш тизими учун қўйилган инвестицияни 5% ли йиллик
даромади ундан ортиб кетмокда.
Шундай қилиб, қўйилманинг ёмон вариант эмас.
Бу мисолга асосан биз қўйидаги тартбни киритдик:
«Инвестицияни
муқобил
варинатларини
бахолаётганда
даромадлиликни хақиқий ставкасини инвестицияни муқобил тури
бўйича даромадлиликни номиналини энг юқориси билан хеч качон
таққосламанг.
Бу тартибда эхтиёткорликни талаб этади:
«Хеч качон номинал пул оқимини дисконтлашда хақиқий фоиз
ставкаси ёки хақиқий пул оқимларни дисконтлашда номинал фоиз
ставкадан фойдаланманг.
Do'stlaringiz bilan baham: |
