Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон алоқа ва ахборотлаштириш

ривожланиш зарурияти Internet трафикларига яъни унинг хизмат
турларига бўлган қизиқиш билан богликдир. Internet тармоқларига
уланувчи каналлар ҳажмининг ошиши уз навбатида фойдала-
нувчиларга мультимедиялардан фойдаланиш имконини беради. Бу
эса тармоққа уланувчи операторларнинг сонини оширишга мажбур
килади ва натижада каналлар сони сингари уларнинг узатиш
тезликлари ҳам ошади. Бундай тезликлардан фойдаланиш учун
STM-64, STM-256 технологиялари яратилди. Лекин маълумотларни
узатиш ҳажмининг янада ошиши ва мавжуд бўлган оптик толалар
орқали ўтказувчанлик қобилиятининг тез тулиши яна муаммоларни
юзага келтирди.
Алоқа соҳасида ахборотларни узатиш тезлигини ошириш
нуқтаи назаридан талабларнинг ошиши, шунингдек янги
регионларни қамраб олиши янги оптик толали технологияларни,
айниқса каналларни тўлқин бўйича мультиплексорловчи (зичловчи)
WDM ва DWDM деб аталувчи технологияларни яратилишига
олиб келди. WDM (wavelength division multiplexing) тўлқин
узунлиги бўйича ажратишга эга бўлган мультиплексорлаш,
DWDM (dense wavelength division multiplexing) - тўлқин узунлиги
бўйича ажратишга эга бўлган зич мультиплексорлаш маъносини
англатади.
Бундай технологиялар, толали оптик каналларнинг ва алоқа
тармоқларининг ўтказувчанлик қобилиятини юз мартагача ошириш
имконини беради. Охирги йилларда уларни в а қ т л и зичлаштирувчи
технология (TDM) лар билан биргаликда қўллаш орқали, битта
www.ziyouz.com kutubxonasi
оптик тола бўйлаб ахборотларни узатишни терабит тезлигикга1
етказиш мумкин.
Ётқизилган кабеллар бўйича толанинг оптик утказувчанл!
қобилиятини икки усул орқали ошириш мумкин: каналнинг узати
тезлигини, анчагина тез вақтли зичлаштиришни қўллаш ҳисобиг