Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Ўзбекистои Ресиубликаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги


БУЙРАК ВА УНИНГ ОРГАНИЗМДАГИ РОЛИ



Download 7,4 Mb.
Pdf ko'rish
bet46/197
Sana29.01.2023
Hajmi7,4 Mb.
#904826
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   197
Bog'liq
Valeologiya asoslari (Sayfiddin Faxriddin o\'g\'li)

БУЙРАК ВА УНИНГ ОРГАНИЗМДАГИ РОЛИ
Буйраклар шундай аъзоларки, ҳозиргача уларнинг ўрнини босадиган
нарса йўқ.
Одамда 2 та буйрак бўлиб, улар умуртқанинг бел кисмида қорин
бўлинмасида иккала (чап ва ўнг) томонда жойлашган. Оғирлиги 200-250
граммни ташкил қилади. Буйрак ташки томонидан қўшувчи тўқима билан
химояланган бўлиб, қоплама тагида пўстлок кисми ва у иккинчи ички мағиз
кисми билан туташиб кетади. Мағиз кисми айрим-айрим пирамидачалардан
иборат бўлиб, улар буйрак пўстлок кисмидап ташкил топган ва устунлари
бир-биридан ажратилган. Мағиз кисми хам пўстлок томонга нурлар каби
кириб борган. 2 та пирамидачаларнинг учи эса бирикишиб сўрғичсимон
холда майда ликопчалар хосил килади ва уларнинг 23 таси бирикиб
йирикроқ ликопчалар хосил қилади. Улар эса буйрак жомчаларини ҳосил
килади. Сушра чап ва ўш жомчалардан биггадан сийдик каналчалари
чиқиб, сийдик қопига куйилади ва псшобни ташкарига чиқарувчи сийдик
йўли билан тугайди. Буйракнинг асосий вазифаси мураккаб тузилган
«нсфрон» 
дсб 
аталмиш 
«ажойиб 
тўр» 
номи 
билан 
юритулувчи
капиллярлардан ўтаётган қонни фильтирлаш натижада «бирламчи» сийдик
ҳосил қилади. У нефрондаги жуда майда Шумлянский капилляр коптокчаси
вауни ўраб турган капсулада фильтрлаш ҳисобига бўлади (расм-13).
Организмдаги мавжуд 5-6 литр кон 5 дақиқа ичида буйраклардан
ўтади ва бир кеча-кундуз давомида 100-180 литр атрофидаги қон
буйраклардан оқиб ўтади. Буйраклардан бундай катта ҳажмдаги қоннинг
ўтиш сабаби моддалар алмашинуви натижасида ҳосил бўлган турли хил
моддаларни, организм учун кераксиз ортикча бўлган ҳамда зарарли
моддаларни буйраклар орқали чикиб кетишини таъминлашдир

Download 7,4 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   197




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish