Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Ўзбекистои Ресиубликаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги

«оғир хасталик»дир, 
яъни у ёки бу наркотик модцаларга (ёки кайф 
келтириб чиқарувчи моддаларга) ишқибозлик ва мойиллик билан «ўз 
ихтиёри 
ила миясини гангитишдир.
Натижада ушбу ўта нотўри йўлга қадам қўйган шахс ўзининг одамлик 
қиёфасини йўқотади, ўзининг олижаноб инсонийлик обрў-эътиборидан 
махрум бўлади, руҳан психологик ҳамда жисмонан носоғлом бўлиб 
қолади. Касбидан айрилади. Нима иш қилишига хатто ақли ҳам етмай 
қолади ва охир оқибат ишсизликка дучор бўлиб, жиноий ишларга қўл 
уради, ўғрилик қилади, ўзига ҳам, бошқаларга ҳам бахтсизлик келтириб 
чиқаради ва энг оғири 
ҳам руқан, ҳам жисмонан, 
одамлик қиёфасини 
йўқотиб, тансихатлиги қайтиб ўз жойига тушмайди. Энг ачинарлиси,
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

наркоманлик ҳолати ҳар қанча даволангандан кейин (оғир ҳолатларда) 
ҳам- қайталаниши кўпроқ аниқ ҳисобланади. Шуни эсдан чиқармаслик 
керакки, энг ҳавфлиси наркоман ва унинг оиласидагилар ушбу ҳолатга 
тушишига қарши курашда кўпинча кечикадилар. Шунинг учун наркотик 
моддани эксперимент учун, унинг кайфини синаб кўриш учун, бир-икки 
марта, ҳеч нарса бўлмайди деб хавас қилиб, ўта ҳавфли ва ўта ақлсизлик 
белгиси деб мутахасис сифатида айтсак муболаға булмайди.
НАРКОТИК МОДДАЛАР ДЕБ НИМАЛАРГА АЙТИЛАДИ?
Жаҳон соғлиқни сақпаш ташкилоти (ВОЗ) таъбирига кўра наркотик 
моддалар деб қуйидаги мезон-ўлчов белгиланган:
1. Эйфория — ҳуш кайфлиликни келтириб чиқарувчи, ёлғондан 
бўлса ҳам одамга ҳуш ёқимлилик ато этувчи.
2. Унга ўрганиб қолишлик (жисмонан ва руҳий ўрганиб қолиб яна ва 
яна қабул қилишликка мойиллик келтириб чиқарувчи).
3. Уни мунтазам қабул қилганда одамни руҳан ва жисмонан издан 
чиқариб инсонийлик қиёфасини йўқолишига олиб келувчи.
4. Одамлар орасига тез тарқалишига сабаб бўлувчи.
5. Маданиятли кишиларнинг ушбу моддани — препаратни қабул 
килишлик одат тусига кириб қолишлиги (бу ўринда тамаки ва алкогол- 
спиртли ичимликлар биринчи ўринга чиқиб олади).
Наркотик моддаларни суиъстемол қилишлик ва уларга қарам бўлиб 
қолишлик нима?
Айгиш жоизки, дори восигаси ва айниқса наркотик моддаларни қабул 
қил-ганда организм сезгирлиги ва реактивлигининг ўзгарганлиги энг 
муҳим ҳолат-лардан ҳисобланади. Ушбу жараёнлар аъзо ва тизимлардан 
тортиб, ҳужайра ҳамда тўқималар даражасида, улардағи био-кимёвий 
молекуляр ўзгаришлардир. 22 ва 23 - расмларда наркотик моддаларнинг 
марказий асаб тизими ва юракка таъсирлари кўрсатилган.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

мия