Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги заҳириддин муҳаммад бобур номидаги

ХУЛОСА 
Диссертация ишида қуйдагича хулоса келинди:
Биринчидан, IX-XII асрларда Ўрта Осиёда ижтимоий, сиёсий, маънавий, мафкуравий 
муҳит ўзига хос аҳамият касб этди. Ўлкада ислом маданиятининг шаклланиши ўз-ўзидан 
илм-фан ривожига таъсир кўрсатди. Шарқ оламида буюк мутафаккир алломалар кўплаб 
етишиб чиқди. Шарқда илм-фаннинг ривожланишида ривожланган ўрта асрларда 
Мавороуннаҳр ва Хуросонда ҳукмронлик қилган давлатларнинг марказлашган 
бошқарувга асосланган давлат қуриш учун ҳаракат қилганликлари, шунинг билан бир 
қаторда ҳукмдорлар ўртасида илм-фанга бўлган қизиқишнинг юқорилиги кўплаб 
мутафаккир алломаларнинг етишиб чиқишига туртки бўлди. 
Ўрта Осиё ҳудудида ҳукмронлик қилган давлатларнинг ижтимоий-сиёсий, иқтисодий, 
маънавий ҳаёти деярли бир хил бўлган. Бундай бўлиши ҳам табиий бир хол эди. Чунки, 
минтақада ҳукмронлик қилган сулолаларнинг номлари хар хил бўлгани билан, аҳолининг 
турмиш даражаси бир хил бўлган. Шунинг учун ҳам минтақада ҳукмронлик қилган 
сулолаларнинг давлат бошқарувида деярли фарқ бўлмаган.
Иккинчидан, IX-XII асрлардаги Шарқ уйғониш даври мутафаккир алломаларининг 
фаннинг турли соҳаларида олиб борган илмий изланишлари нафақат минтақамизнинг 
илму-фан ривожига балки, бутун жаҳон илм-фан ривожига ўз таъсирини кўрсатмоқда. 
Жумладан, 2012 йилнинг 16-17 февраль кунлари Тошкент шаҳрида бўлиб ўтган 
“Юксак билимли ва интеллектуал ривожланган авлодни тарбиялаш – мамлакатни 
барқарор тараққий эттириш ва модернизация қилишнинг энг муҳим шарти” мавзусидаги 
Халқаро конференциянинг очилиш маросимида Президент Ислом Каримов сўзлаган 
нутқида қадимий Ўзбекистон замини кўп асрлар давомида илму фан ва маърифат ўчоғи, 
сифатида жаҳон цивилизацияси марказларидан бири бўлиб келган, илму маърифатга 
интилиб яшаш эса ҳалқимиз менталитетининг ажиралмас қисмига айланиб кетган. 
Муҳаммад Хоразмий, Абу Райхон Беруний, ғарбда Авиценна номи билан машҳур бўлган 
Абу Али ибн Сино, Мирзо Улуғбек ва бошқа буюк аждодларимиз бутун дунёда 
ўзларининг математика, астрономия, геодезия, менералогия, фармакология ва тиббиёт 
соҳаларидаги тенгсиз кашфиётлари билан шуҳрат қозонганлар.
85
85
И. Каримов “Юксак билимли ва интеллектуал ривожланган авлодни тарбиялаш – мамлакатни барқарор 
тараққий эттириш ва модернизация қилишнинг энг муҳим шарти” “Маърифат” газетаси 2012 йил 18-
февраль 14-сон, 3-бет. 

---

58