Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги якубов Кутфидин Аслиевич, Мирзаев Абдиалим Боймуродович,Бўриев

4.3.Босим ростлаш қурилмаларини фойдаланишга қабул қилиш
Босимли ва босимсиз ҳовуз, сиғимларни гидравлик синовдан ўтказиш 
[16] талабларига асосланиб ўтказилади. Босим–ростлаш қурилмаларини 
фойдаланишга қабул қилишнилойиҳавий-техник хужжатлар билан солиштиш 
йўли биланишчи комиссия амалга оширади. Ёпиқ ишлар далолатномалари 
жойида текширилади. 
Иншоотларни тўғри жойлаштириш; тоза сув ҳовузи ва сув босим 
минорасини ички ўлчамларининг тўғрилиги; иншоотларда йўналишни 
алмаштириш 
камералари 
зулфинларида, 
шамоллатиш 
қурилмаларида 
қувурларни монтаж қилиш тўғрилиги; ҳовузларда пастки ва юқори сув сатҳини 
кўрсатувчи ишорат қурилмаларини ишлаши; ер ости ҳовузлари ва сув босим 
минорасида кириш ва чиқиш зулфинларини ишлаши; тошган сув учун 
қўлланиладиган қувурларда гидравлик ёпгичларни борлиги; ҳовузлардан сувни 
сизиб чиқиш даражаси (тоза сув ҳовузини тўлдирилишидан бошлаб 3-4 кун 
ичида текширилади).
Тоза сув сақлаш ҳовузи ва сув босим минораси сув билан тўлдирилгандан 
кейин намуна олиш тартиби билан тўғрилигини текшириш. Текшириш 

---

122 
натижалари ва сувни тазлили коммисия томонидан далолатнома кўринишда 
қайд этилади ҳамда тоза сув ҳовузи, сув минорасини фойдаланишга топшириш 
тўғрисидаги хулоса қилинади
.
Хўжалик-ичимлик ва техник сувларни сақлаш учун қўлланиладиган ер 
ости сув сақлаш ҳовузларини фойдаланишга топширишда қуйидаги ишлар 
амалга оширилади: 

сувни сифатини мунтазам равишда назорат қилиш (ҳар куни хўжалик 
ичимлик сувини сақлаш ҳовузида);

тоза сув ҳовузидаги сув сатҳини ҳар куни кузатиш; ҳовузни санитария 
ҳолатини уч ойда бир марта кузатиш;

шамоллатиш қувурларини, тошган сувни қабул қилиш қурилмаларини ва 
зулфинларни ҳолатини уч ойга камида бир марта назорат қилиш. 
Ер ости тоза ҳовузлари жойлашган жой қатъий тартиб ҳудудига киради. 
Ҳовузлар жойлашган жойга бегона кишиларни кириши қатъиян ман этилади. 
Хўжалик – ичимлик суви сақланадиган тоза сув ҳовузларини тозалаш қуйидаги 
кетма – кетликда амалга оширилади: тоза сув ҳовузини ости ва деворлари 
металл тозалагич мослама билан тозаланиб, брандспойт ёрдамида сув билан 
ювилади. Ювилган ва таъмирланган сиғим 25мг/л улушли хлор эритмаси билан 
ишлов берилади. Босимли–ростловчи қурилмаларни капитал таъмирлаш 
ишларини олиб бориш муддатлари ва тавсифи 4.8-жадвалда келтирилган. 
Сиғим, сув босимли миноралари ва насос станциялар бир хил иш 
тартибини таъминланиши зарур. Шунингдек созлаш, авария, ёнғинга қарши ва 
станциянинг ўз эҳтиёжлари учун захира сув ҳажмлари сақланишизарур. 
Эксплуатация қилиш жараёнида қуйидаги ишлар амалга оширилади: сув 
сифатини мунтазам тарзда назорат қилиш, ҳар 3 ойда 1 марта сиғимларга 
кириш жойларини, шамоллатиш қувурларини, люклар ҳамда қузатиш ва сўриш 
мосламалари санитар ҳолатини назорат қилиш.
Ичимлик суви сиғими жойлашиш жойи қатъий тартиб минтақасига 
кириши лозим. Камераларга кириш жойлари ва люклар ёпилган ва мўҳрланган 
бўлиши шарт. Ҳудуд тунги вақтда яхши ёритилган бўлиши зарур. Қуйидаги 

---

123 
ишларни амалга ошириш учун сув сақлаш сиғимлари ўлчов-назорат 
мосламалари билан жихозланган бўлиши керак: 

сув сатҳини назорат қилиш ва кўрсатмаларни диспетчерлик пункти ёки 
насос станциясига узатиш; 

сиғимга тушмасдан сув намуналарини олиш имконияти мавжуд бўлиши 
учун. 
4.8-жадвал