Ўзбeкистон рeспубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

ТИББИЙ-ГEНEТИК МАСЛАҲАТ 
Тиббий генетик маслаҳат – бу оилада ирсий патологияси бўлган касал 
болалар пайдо бўлишининг олдини олиш учун аҳолига кўрсатиладиган 
ихтисослашган ѐрдам. 
Тиббий-генетик маслаҳатлари натижасида ирсий касалликларга 
чалинган беморлар (ѐки уларнинг қариндошлари) касалликнинг табиати, 
шунингдек, уни олдини олиш ва даволаш усуллари тўғрисида маълумот 
олишади. 
Тибий-генетик маслаҳатга муҳтож: 
– битта боласи туғма нуқсон, бошқаси туғма патологияси бўлган оилавий 
жуфтликлар; 
– ѐш бўлмаган ота-оналар – 30 ѐшдан ошган аѐллар, 50 ѐшдан ошган 
эркаклар; 
– қариндошларида қандайдир касаллик туфайли никоҳдан олдин маълумот 
олишни истаган киши. 
Тиббий генетик марказга йўналтириш учун кўрсатмалар: 
– оилада ирсий касаллик аниқланган ѐки унга шубҳа қилинган: 
– номаълум этиологияли сурункали болалар касалликлари; 

---

518 
– дифференциация қилинмаган ақлий заифлик; 
– жисмоний ривожланишда орқада қолиш; 
– эгизакларнинг сурункали касалликлари; 
– скелет тизимининг туғма нуқсонлари; 
– жинсий ривожланиш анормалликлари; 
– доимий равишдаги даволанмайдиган рахит; 
– тери-аллергик касалликлар, айниқса оғирлашган оилавий ѐки 
психоневрологик касалликлар билан биргаликда; 
– ноодатий ранг ва ҳидга эга сийдик; 
– баъзи озиқ-овқатларни кўтаролмаслик: 
– ирсий табиатга эга бўлган кар болалар; 
– кўриш аъзолари зарарланган болалар, психомотор ривожланишнинг 
кечикиши билан бирга. 
– скрининг дастурлари давомида аниқланган патологиялар, такрорий спонтан 
– абортлар, ўлик туғилишлар. 
– қондош никоҳлар. 
– ҳомиладорликнинг дастлабки 3 ойида маълум ѐки мумкин бўлган 
тератогенлар таъсири. 
– ҳомиладорликнинг номақбул кечиши. 
Генетик маслаҳат босқичлари: 
– ирсий ѐки эҳтимол ирсий касалликнинг клиник ташхисини текшириш; 
– маслаҳат қилинган оилада мероснинг хусусиятини белгилаш; 
– касалликнинг такрорланишининг генетик хавфини баҳолаш; 
– олдини олишнинг энг самарали усулларини аниқлаш; 
– тўпланган ва таҳлил қилинган маълумотларнинг изоҳловчиларига 
тушунтириш. 

---

519