Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети ж. Ж. Жалолов, И. А. Ахмедов, С. Н. Абдураҳимов



Download 1,85 Mb.
bet75/93
Sana21.02.2022
Hajmi1,85 Mb.
#42651
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   93
Bog'liq
Jalolov J. J. Tashqi iqtisodiy faoliyat asoslari

Париж клуби— ривожланаётган мамлакатларнинг икки томонлама давлат қарзларини реструктуризациялаш билан шуғулланадиган ҳукумат кредитлари гуруҳи.
Пассив савдо баланси — мамлакат импортининг экспортдан ошиб кетиши.
Пассивлар — фирма ёки юридик шахсга қўйилган талаб.
Патент битиами — халқаро савдо бити­ми, унга кўра патент эгаси ихтиродан фойдаланишга оид ўз ҳуқуқларини патент харидорига беради.
Портфелни бошқариш — мол-мулкдан иложи борича кўп фойда олишга эришиш мақсадида иқтисодий агентнинг актив ва пассивларини бошқариш.
Портфель — иқтисодий агент активларининг мажмуи.
Портфель инвестициялари — маҳаллий валютада тўланадиган, хорижда акциялар, облигациялар ва бошқа қимматли қоғозларни харид қилишга доир молиявий операция. Портфель инвестициялари хатар даражасини сармояли диверсификациялаш ҳисобига пасайтиради, лекин инвесторга харид қилинган мулк устидан амалдаги назоратни бермайди.
Преференциaл тaртиб – бир дaвлaтдaн иккинчи дaвлaтгa берилaдигaн, aммo учинчи дaвлaтгa жoрий этилмaйдигaн aлoҳидa имтиёзли вa интизoмли тaртиб. Кўпинчa четдaн келтирилгaн тoвaрлaргa қўйилaдигaн бoжлaрни кaмaйтириш, тaшқи сaвдo муoмaлaлaрини имтиёзли кредитлaш ҳамдa суғуртa қилиш, мaxсус вaлютa тaртиби, мoлиявий вa теxник ёрдaм кўрсaтишдaн ибoрaт бўлaди.
Приватизация (хусусийлаштириш) - давлат мулкини, иқтисодиётдаги давлат секторини хусусийлаштириш. При­ватизация давлат мулки монополиясини тугатиш, эркин тадбиркорлик ташаббусига йўл очиш, бозор иқтисодиётини рағбатлантириш мақсадида амалга оширилади.
Протекционизм - давлатнинг миллий иқтисодиётни чет эл рақобатидан, ички бозорни чет эл товарларининг кириб келишидан ҳимоя қилишга қаратилган иқтисодий сиёсати. Протекционизм экспортни рағбатлантириш, импортни чеклаш ҳамда импорт моллардан бож ҳақларини ошириш ва шунга ўхшаш бошқа тадбирларда ўз ифодасини топади.
Пул — муомала воситаси ҳисобварақ бирлиги ва жамғариш воситаси бўлиб хизмат қиладиган активлар, тўловнинг ижтимоий воситалари. Пул - ҳамма товарлар ва хизматлар айирбошланадиган, умумий эквивалент бўлмиш махсус товар, бозор иқтисодиётининг энг асосий воситаси. Пул ўзида бозор иқтисодиёти муносабатларини гавдалантиради ва унинг маҳсулидир. Бозор иқтисодиёти ривожланиши билан пулнинг аҳамияти ортади. Пул ўз табиатига кўра уч хил хусусиятга эга: ҳамма нарса айирбошланадиган мухим харид воситаси; бойлик тимсоли; меҳнатни қиймат шаклида ўлчаб берадиган восита.
Пул қадри — пулнинг товар ва хизматларни харид этиш, чет эл валюталарига алмаша олиш қобилияти. Пул кадри мамлакат ичида ва чет элда товарлар ва хизматлар билан таъминланади, у мамлакатнинг ўз қарзини тўлашга қодирлиги ва мамлакатнинг олтин ва бошқа қимматбаҳо ресурслари захирасига боғлиқ. Олтин ва қимматбаҳо ресурслар пул қадрини бевосита эмас, балки билвосита таъминлайди, яъни уларни четга сотиш ва шу асосда четдан товарлар келтириш билан мамлакат ичида пул қадри мустаҳкамланади. Пул қанчалик қадрли, қувватга эга бўлса, у шу қадар бошқа валютага эркин алмаштирилади, унинг валюта курси шу қадар юқори бўлади. Пул қадри мамлакат иқтисодий аҳволининг умумлашган кўрсаткичидир.
Пул массаси — муомалага чиқарилган металл тангалар ва қоғоз пулларнинг жами миқдори. Хўжалик муомаласидаги пул воситаларининг умумий ҳажмига нақд пуллардан ташқари банкларнинг жорий ҳисобидаги пул воситалари ҳам киради.

Download 1,85 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   93




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish