|
6.4. Компания сиёсатига мойиллик.
Менеджер компания сиёсатидан хабардор бўлмаса ва сиёсий маневрларнинг моҳиятини тушунмаса, у стратегияни самрали шакллантириши ва амалга ошириши мумкин эмас. Сиёсат стратегияни шакллантиришда деярли ҳар доим биринчи ўринга чиқиб олади. Ноординар шахслар ва гуруҳлар коалиция тузади ва ҳар бир гуруҳ ўз ғоя ва манфаатларини ҳимоя қилади. Сиёсат қайси вазифалар асосий бўлиши ва ресурсларни тақсимлашда компания бизнесининг қайси ривожланиш йўнилишлари устувор бўлишига таъсир кўрсатиши мумкин. Ички сиёсат стратегик вазифаларни чегералашга хизмат қилади.
Одатда сиёсат стратегияни амалга оширишда кўпроқ таъсирга эга бўоади. Ички сиёсатга доир баҳс-мунозаралар ташкилотчилик тузилмаси (кимнинг фаолият соҳаси қайта кўриб чиқилиши, ким кимга ҳисоб бериши, кимнинг қанчалик ваколатга эгалиги ва ҳоказо), кадрлар бўйича қарорлар (кимлар асосий лавозимларни эгаллаши ва стратегик аҳамиятли фаолиятни бошқариши) ва маблағларни тақсимлашга (қайси бўлинма кўпроқ молиялаштирилади) тааллуқли бўлади. Масалан, Джеймс Брайан Квинн мисол тариқасида келтирган вазиятга кўра доимо бир-бирига қарши чиққан учта менеджер ташкилотни қайта тузишга қарши коалиция тузиб, улар ўртасида зиддиятларга сабаб бўлувчи муаммоларни баратаф этишга ҳаракат қилган.
Компания сиёсати стратегик лидерларга ўзига хос чақирув билан мурожаат қилиб, уларни стратегия ва уни амалга ошириш ўртасидан мутансоибликни таъминлашга чақиради.
қисқача қилиб айтганда, сиёсий мунозаралар ҳамда индивидуал ва гуруҳ уюшмаларининг шаклланиши стратегик режани қўллаб-қувватлаш тизимининг таркибий қисми бўлиб, уни компания миқёсда амалга оширишга хизмат қилади. Сиёсий хусусиятлар бу бутун стратегик жараёни бошқаришда менеджерга хос бўлиши лозим бўлган зарур сифатлардир.
Стратегия бўйича менеджер ташкилотнинг раҳбарияти қандай ишлаши, мансабдор шахслардан қайсилари катта таъсирга эга эканлиги, қайси шахс ва гуруҳлар янги ғояларни таклиф қилиши ва ташаббускорлиги, ким ҳамма нарсанинг аввалгидай қолишини, ким эса асосий қарорлар учун курашда ёрдам беришни исташ ва сиёсий аҳвол қайси йўналишда эканлигини тушуниши керак. Асосий қарорларни қабул қилиш пайти келганда стратегия бўйича менеджер коалицияларни бошқариш ва консенсусга эришишга алоҳида эътибор қаратиши лозим. Британиянинг энг йирик корпорацияларидан бири бошқаруви раисининг айтганидек: “Мен ҳеч қачон жиддий қарорларни ўз ҳамкасбларим билан маслаҳатлашмасдан қабул қилмаганман. Ҳаттоки буни қандай амалга оширган бўлишимни тасаввур ҳам қила олмайман. Биринчидан, кўп ҳолларда улар менга янада тўғри қарор қабул қилишга ёрдам берадилар. Иккинчидан, агар улар бу қарорларга рози бўлсалара уларни қаллвб-қувватлайдилар. Акс ҳолда улар бунга очиқдан-очиқ бўлмасадан, қаршилик кўрсатишлари мумкин”.
Сратегия соҳасидаги сиёсат асосан имкониятларни рағбатлантириш, кучли таклифларни қўллаб-қувватлаш ва заиф таклифларни йўқотиш, муайян масалалар бўйича коалициялар тузиш ва консенсусга эришишдан иборат бўлади. Тўққизта йирик корпорацияларда яқинда ўтказилган стратегик бошқарув тадқиқотларининг кўрсатишича, муваффақиятга эришаётган мансабдор шахслар қуйидаги тактикага амал қиладилар:
-заиф ғояларга минимал ёрдам кўрсатиш ёки умуман қўллаб-қувватламаслик йўли билан уларнинг ҳалок бўлишига йўл қўяди;
-қўллаб-қувватланаётган, бироқ нуқтаи назаридан қабул қилинмайдиган ғояларга қўшимча текширув ва тўсиқлар яратади, чунки бундай ҳолатда уларга очиқдан-очиқ қаршилик кўрсатмаган маъқул;
-нуқтаи назаридан қабул қилинмайдиган ғояларга суст сиёсий қизиқишни қўллаб-қувватлайди, нуқтаи назаридан қабул қилинмайдиган ғоялар;
-энг салбий қарорлар коллегиал равишда қабул қилинишига йўл қўяди ва ўзининг вето ҳуқуқини энг критик вазиятгача охиригача сақлаб туради;
-стратегияни бошқаради, бироқ ўз ҳукмини ўтказмайди –буйруқ ва кўрсатмаларни камроқ бериб, норасмий сўровларга таянади, консенсусга эришгунча муаммонинг моҳиятини аниқлаш ва тушунишга ҳаракат қилади;
-кераксиз йўналишдаги хатти-ҳаракатларнинг бошланиб кетишига сабабчи бўлмаслик учун рамзий ҳаракатлар ва мурожжаталрга эҳтиёткорлик билан муносбатада бўлади;
-ташкилот доирасида барча бошқарув воситалари корпоратив раҳбариятга бориб тақалишига ишонч ҳосил қилади;
-бутун компанига қарши қўйилган айрим хатти-ҳаракатларни бартараф этиш учун кўпчилк ўзгаришлар бўйича қарор қабул қилиш жараёнларига янги одамлар ва янги ғояларни жалб қилади;
-оппозиция ўз мақсадида фойдаланиши мумкин бўлган ҳолларда жиддий муаммолар бўйича ўз қарашларини намойиш этишни чеклаб қўядилар.
Янги стратегияни жорий қилиш сиёсатини амалга ошириш айниқса, эски стратегиянинг оммавийлиги катта бўлган ҳолларда жуда қийин кечади. Эски стратегиянинг камчиликлари яққол кўзга ташланиб турмаса, унга қарши барча хатти-ҳаракатлар кутилаётган самарани бермайди. бу эски стратегияни шакллантирган ва амалга оширган шахсларга тажовуз сифатида қабул қилиниши мумкин.
Бундан ташқари, янги стратегия ва режанинг устунликлари бошқалар учун очиқ кўзга кўринмаслиги мумкин, шу сабабли улар бу янгиликларнинг мақсадга мувофиқлигидан шубҳаланиб қолаверадилар. Муқобил нуқтаи назар фойдасига далилар ҳам бўлиши мумкин, уларни асосланмаган ҳолда танқид қилиш хатти-ҳаракатларни бирлаштириш ўрнига тарқоқликка сабаб бўлиши мумкин.
Стратегияни ҳар бир ижрочига етказиш учун стратегия бўйича менеджер янги стратегияни қўллаб-қувватлаш ва унга қаршилик кўрсатиш марказларини илғай олиши ва улардан фодаланишни билиши зарур. У ташкилотнинг асосий мансабдор шахслари томонидан қўллаб-қувватланиш, қаршиликни йўқотишга эришиши, бефарқлик ҳудудларини аниқлаши ва ўз хатти-ҳаракатларининг иложи борича кўпроқ маъқулланишини таъминлаши лозим.
Do'stlaringiz bilan baham: |
