Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент ахборот технологиялари университети

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

77 
10-маъруза 
 
УМУМИЙ ФОЙДАЛАНИШ ТЕЛЕФОН ТАРМОҚЛАРИ 
 
Режа: 
10.1. Телефон алоқаси хақида умумий тушунчалар, вазифалари. 
10.2. Турли даражадаги телефон тармоқларининг тузилиш 
принциплари. 
Телефон алоқаси хақида умумий тушунчалар, вазифалари 
 
Телефон алоқаси – энг қулай ва оммавий электр алоқа тури бўлиб, амалда 
исталган масофада жойлашган инсонлар гаплашишини, нисбатан содда ва 
арзон узатиш тизимлари ѐрдамида, амалга оширадиган алоқа туридир. 
Замонавий телефон тармоқлари электр алоқанинг бошқа турдаги 
тармоқларига нисбатан анча катта ва тармоқлангандир. 
Телефон алоқа тармоғини ривожлантириш асосий техник сиѐсати бу 
тармоқни рақамлаштиришдир, яъни амалиѐтда ахборотни рақамли узатиш, 
тақсимлаш ва ўзгартиш усулларига ўтишдир. 
Телефон алоқадан кенг фойдаланмасдан бирон бир ишлаб чиқариш 
корхонасининг фаолияти, фан-техника ва маданиятнинг ривожланиши, 
ўқитиш жараѐнини амалга оширилиши ва хакозо амалда мумкин эмас. 
Телефон алоқаси телефон алоқа тизими бўлиб, ўзаро боғланган алоқа 
тармоғининг мухим таркибий қисмидир. Бу структурасига кўра телефон 
алоқа тизими таркибига қуйидагилар киради (5.1-расм): 
- умумий фойдаланиш телефон тармоғи; 
- ажратилган (шаҳарлараро) телефон алоқа тармоғи; 
- умумий фойдаланиш харакатдаги радиотелефон алоқа тармоғи;
- таъминот (хизматлар тақдим этиш, номерлаш, сигнализация, хизмат 
хақини қайдлаш ва хисоб-китоб, каналларни нормировкалаш ва хакозо); 
- бошқариш тизими. 

---

78 
10.1-расм. Умумий фойдаланиш телефон алоқаси тизимининг структураси