Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент архитектура қурилиш институти

I. Лойиҳа таркиби 
 
Босқич иши тушунтириш ёзуви, ҳисоблаш ва чизмалардан иборат, 
унинг умумий хажми 30-40 бетни ташкил қилади. Тушунтириш ёзуви 
қуйидаги қисмларни ўз ичига олади:
1.
Кириш қисми.
2.
Ишлаб чиқариш ўсишини қисқа ёритиш.
3.
Маҳсулот номенклатураси, номлари ва уларга қўйиладиган 
талаблар.
4.
Технологик қисм. 
5.
Ҳисоблаш қисми.
а) цехлар ишлаш тартибини танлаш;
б) корхона ишлаб чиқариш ҳисоби;
в) хом ашёлар ҳисоби; 
г) технологик ускуналар ҳисоби. 
6. Маҳсулот сифатини текшириш.
7. Штатлар ведомости.
8. Лойиҳаланаётган корхона ишининг техник-иқтисодий кўрсаткичи.
9. Хавфсизлик техникаси ва ёнғинга қарши кураш тадбирлари.
 
II. Ҳисоб-тушунтириш ёзувининг мазмуни 
1.
 
Кириш 
 
Ишнинг кириш қисмида талаба мутақил Ўзбекистонимиздаги ишлаб 
чиқариш аҳволи ва унинг келажакдаги режаларида лойиҳаланадиган 
корхоналарнинг қисқача маълумотини бериши керак. Иш давомида талаба 
иссиқлик ўтказмайдиган ашёлар ишлатиладиган жойларни кўрсатиши ва 
иссиқликни ҳимоялаш роли бу ашёлар, энергетик ва пул ресурслари 
иқтисоди эканлигини ёритиши керак. Иш бажарилиши давомида ишлаб
чиқариш лойиҳасини комплекс механизациялаш ва технологик жараёни 
автоматлаштиришдаги иқтисодига алоҳида аҳамият бериши керак.
2.
 
Ишлаб чиқаришни ўсиши тўғрисида қисқача маълумот 
 
Услубий кўрсатманинг бу қисмида лойиҳаланаётган ишлаб чиқариш 
корхонасининг Ватанимиз ва чет эл тажрибалари ҳамда ишлаб чиқаришнинг 

---

188 
илғор технология усуллари асосида ўсишининг қисқача маълумотномаси 
берилган.
3.
 
Маҳсулот номлари 
 
Талаба ишлаб чиқаришга қабул қилинган маҳсулот таснифини 
ёритабилиши, шунингдек, турли маҳсулотларнинг белгиланишига қараб 
уларга тегишли тавсияномаларини солиштира билиши лозимдир. 
Солиштириш тавсияномалар ишлаб чиқаришнинг техник-иқтисодий 
муҳокамасини ва бир кўринишдаги ашё ҳамда маҳсулот учун сарфланган хом 
ашёлар, тайёрлаш технологиясини ўз ичига олган ҳолдаги замонавий 
кўринишни акс эттириши керак. Маҳсулотлар учун қўйиладиган талаблар 
ЎзРСТларни 
“Қурилиш 
ашёлари, 
иссиқликни 
муҳофаза 
қилиш. 
Классификация ва умумий техник талаблар” қаноатлантириши керак.