Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ш. Ш. Шодмонов, У. В.ҒАфуров иқтисодиёт назарияси



Download 2,79 Mb.
bet123/387
Sana23.02.2022
Hajmi2,79 Mb.
#164220
1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   387
Bog'liq
Иқтисодиёт назарияси

Хулосалар:



  1. Рақобат бозорнинг муҳим хусусиятларидан бири бўлиб ҳисобланади. У бир томондан, ишлаб чиқариш муносабати сифатида намоён бўлса, иккинчи томондан эса ижтимоий ишлаб чиқаришни мувофиқлаштирувчи механизм сифатида намоён бўлади. Рақобатли бозор ишлаб чиқариш самарадорлигига эришиш ва иқтисодий ресурсларни оптимал тақсимлашга имкон яратади.

  2. Ўз миқёсига кўра рақобат энг аввало икки турга – тармоқ ичидаги рақобатга ва тармоқлараро рақобатга бўлинади. Иқтисодий адабиётларда бир тармоқ ичидаги рақобатнинг тўртта шакли алоҳида ажратилиб кўрсатилади. Булар соф рақобат, монополлашган рақобат, соф монополия ва олигополиядир.

  3. Соф рақобат ва соф монополия реал ҳаётда кам учрайди. Ҳозирги замон бозор иқтисодиётининг ҳолатини монополлашган рақобат ва олигополия тавсифлайди. Монополлашган рақобатда жуда кўп майда фирмалар томонидан турли-туман табақалашган маҳсулот ишлаб чиқарилади, шунинг учун соҳага кириш қийин эмас.

  4. Рақобат – хўжалик юритишнинг асосий усули ҳисоблангани учун рақобат муҳитининг шаклланиши бозор иқтисодиётининг ривожланиш даражасига боғлиқдир. Рақобат муҳити деб бозор муносабатлари иштирокчиларининг хўжалик юритишда тенг имкониятларни таъминлайдиган иқтисодий, қонуний, ташкилий ва сиёсий шароитлар мажмуасига айтилади. Рақобат муҳитининг мавжудлиги – алоҳида олинган фирманинг бозор шароитида эркин ҳаракат қилиб хукмронлик мавқеига эришишига ҳалақит берувчи асосий омилдир.

  5. Монополияни тартибга солиш – миқдоран ҳисоблаш имконияти кам бўлган жуда мураккаб жараёндир. Ўзбекистонда давлатнинг монополияга қарши чора-тадбирлари нафақат монополияни чеклаш, балки монополиядан чиқариш жараёни билан узвий равишда олиб борилмоқда. Жуда кўплаб тармоқларда хукмрон мавқега эга бўлган корхоналар (улар ягона корхона-тармоқ сифатида иш юритишар эди) хусусийлаштирилиб, мустақил корхоналарга айлантирилди ва натижада тармоқда рақобат муҳити шакллантирилди.

  6. Давлатнинг монополияга қарши қонунчилиги рақобатлашувчи субъектлар ишчанлигини сусайтирмайдиган даражада етарлича мослашувчан бўлиши даркор.




Download 2,79 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   387




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish