Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ш. Ш. Шодмонов, У. В.ҒАфуров иқтисодиёт назарияси

3.4-чизма
Давлат мулкини хусусийлаштиришнинг усуллари



Давлат мулкини хусусийлаштириш
усуллари





Мулкни бепул бўлиб бериш орқали хусусийлаштириш

Мулкни сотиш орқали хусусийлаштириш



Меҳнат жамоаларига бепул топшириш

Меҳнат жамоаларига сотиш





Барча жамият аъзоларига бепул бўлиб бериш

Барча жамият аъзоларига сотиш



Ким ошди савдосида фуқароларга ёки юридик шахсларга сотиш

Аҳолининг айрим ижтимоий қатламларига бепул бериш





Корхоналарни кейинчалик меҳнат жамоалари томонидан сотиб олиниши шарти билан ижарага бериш

Ҳар бир жамият аъзосининг давлат мулкини ҳосил қилишдаги иштироки, яъни қўшган ҳиссасига қараб бўлиб бериш





Фойда келтирмаётган корхонани меҳнат жамоасига бўлиб бериш

Чет эл фирмалари ва фуқароларига ташқи қарзни узиш эвазига бериш ёки сотиш





Мулкни бепул бўлиб бериш ҳамда сотиш усулларини уйғунлаштириш орқали хусусийлаштириш

Енгил, маҳаллий саноатга, транспорт ва қурилишга, бошқа тармоқларга қарашли айрим ўрта ва йирик корхоналар кейинчалик сотиб олиниш ҳуқуқи билан кўпроқ ижара корхоналарига, жамоа корхоналарига, ёпиқ турдаги акциядорлик жамиятларига айлантирилди. Акцияларнинг назорат пакети давлат ихтиёрида сақлаб қолинди.

Хусусийлаштиришнинг биринчи босқичида давлат иқтисодий жиҳатдан самарасиз бўлган, бироқ бутун мамлакатнинг иқтисодий тараққиётида муҳим роль ўйнайдиган айрим секторларни, айрим корхоналарни сақлаб туришни ва маблағ билан таъминлаш вазифаларини ўз зиммасига олди.