Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

Ўзига хос объектив вазият билан боғлиқ хатарларни
ҳам 
баҳолаш, уларни ўрганиш ва олдини олиш йўлларини ишлаб чиқиш 
лозим. Ўзига хос хатарлар одатда кам учрайдиган ходиса ва 
жараёнларда намоён бўлади. Масалан, атом электр станциясини 
қуриш ва ундан фойдаланишда рўй бериши мумкин бўлган хатарни 
олиш мумкин. Агар атом атмосферани булғайдиган бўлса бу 
инсониятга катта зарур. Бунинг зарурини иқтисодий кўрсаткичлар 
билан ўлчаш қийин ва ўта мушкулдир. 
Бундай хатарлар таркибига: 
*
ҳалокатнинг рўй бериши; 
*
қаттиқ ер қимирлаши; 
*
сув тошқини; 
*
шамол таъсири кабилар кириши мумкин. 
Ушбу хатарлар мазмун ва моҳияти жиҳатидан ўзига хос ва 
кутилмаганда рўй берадиган ва катта зарар келтирадиган 
хатарлардир. Уларнинг олдини олиш чоралари албатта кўрилмоқда. 
Аммо кўриладиган чоралар бошқа гуруҳдаги сингари хатарларни 
бартараф қилишга эмас, балки шундай хатар рўй берса сарф-
харажатларни мумкин қадар камайтириш йўлларини ишлаб 
чиқишга қаратилмоғи лозим. Зеро мазкур ўзига хос хатарларнинг 
бўлиши мумкин. Аммо бу инсон идроки ва кучига буйсинмайдиган 
табиатда содир бўладиган жараёнлар билан боғлиқ хатарлардир. 
Бу таҳлил қилган хатарлар лойиҳани амалга оширишда содир 
бўладиган хатарларнинг ҳаммаси эмас, албатта. Чунки аниқ лойиҳа, 
унинг соҳаси, жойланиш худудига қараб хатарларнинг ҳам сони, 

---

224 
гуруҳи ўзгариши мумкин. Ушбу келтирилган хатарлар ўқувчини 
маълум мақсад сари йўналтиришга қаратилган. 
«Инвестиция лойиҳаларида қалтислик таҳлили» мавзуси 
бўйича ТАЯНЧ ИБОРАЛАР 

Қалтислик таҳлили тушунчаси 

Ликвидлик хавфи 

Бозор хавфи 

Экспертлар баҳоси 

Фикрлар ҳужуми 

Мулкдорлар ва уларнинг турли мақсадлари 

Дисперсия ва квадратик четланишлар 

Таваккал хавфини босқичма-босқич ўрганиш 

Лойиҳа таҳлилида қўлланиладиган қалтисликлар 

---