Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

INVESTITSIYALARNING TASNIFIY BELGILARI 
 
Qo’yilish 
obektiga 
ko’ra 
Ishtirok etishiga 
ko’ra 
Investitsiyalash 
davriga ko’ra 
Mulkchilik 
shakliga ko’ra 
Hududiy 
belgisiga 
ko’ra 
R
ea
l i
nve
sti
tsi
ya
lar
 
Mol
iyav
iy 
inve
st
it
si
y
al
ar
 
B
evosi
ta 
inve
st
it
si
y
al
ar
 
B
il
vo
si
ta 
inve
st
it
si
ya
la
r 
Uzoq m
u
dda
tl
i 
inves
ti
ts
iya
la
r 
Qis
qa 
m
udd
at
li
 
inves
ti
ts
iya
la
r 
X
usus
iy
 i
nv
es
ti
tsi
yal
ar
 
X
or
ij
iy 
inve
st
it
si
y
al
ar
 
D
avl
at
 i
n
ves
ti
ts
iya
lar
i 
A
ral
ash 
inves
ti
ts
iya
la
r 
Tashqi
 i
nv
es
ti
ts
iya
lar
 
Ichk
i i
n
ves
ti
ts
iya
lar
 

---

16 
 
ahamiyatga ega. Investitsiya orqali iqtisodiyotni modernizatsiyalash, taraqqiy ettirish, 
barqaror  rivojlanishiga  erishish,  korxonalarning  kapital  jamg‘arishiga,  natijada 
mamlakatning  ishlab  chiqarish  imkoniyatlarini  kengaytirishga  va  iqtisodiy  o‘sishiga 
zamin  yaratiladi.  Investitsiyalar  iqtisodiy  kategoriya  sifatida  qator  funksiya  va 
vazifalarni  bajaradi,  amalda  ularsiz  har  qanday  mamlakat  iqtisodiyoti  bir  maromda 
rivojlana olmaydi.  
Investitsiyalar  mamlakat  iqtisodiyotini  muntazam  barqarorlashtirishi  uchun 
muhimdir. Real investitsiyalarni (bino va inshootlar qurish va modernizatsiya qilish, 
zamonaviy mashina va asbob-uskunalar sotib olish) jalb qilish iqtisodiyotning ishlab 
chiqarish  salohiyatini  va  jozibadorligini  oshiradi.  Investitsiyalar  mikrodarajada  ham 
muhim rol o‘ynadi. Bunda investitsiyalar, eng avvalo, quyidagi maqsadlarga erishish 
uchun  zarurdir:  korxona  ishlab  chiqarish  faoliyatini  kengaytirish  va  rivojlantirish; 
asosiy fondlarning haddan tashqari jismoniy va ma’naviy eskirishiga yo‘l qo‘ymaslik; 
qimmatli qog‘ozlar sotib olish va boshqa korxona aktivlariga o‘z mablag‘ini sarflash 
zarurligi  bilan  bog‘liqdir.  Investitsiyalar  mikrodarajada,  korxonalarning  kelgusida 
me’yorda  faoliyat  ko‘rsatishi,  barqaror  moliyaviy  holatini  va  maksimum  (yuqori) 
foyda  olishini  ta’minlash  bilan  bog‘liqdir.  Shu  bois  ham  investitsiyalar  makro  va 
mikroiqtisodiyotni  rivojlantirishda  katta  rol  o‘ynashini  mamlakatda  investitsiya 
faoliyatining holatini belgilovchi ko‘rsatkichlarni tavsiflaydi (1.3 – rasm).