Ўзбекистoн республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат чет тиллар институти

4.Коммуникатив топшириқдан эркин нутқ вазиятида фойдаланиш 
босқичи. 
Бу босқич ўша машғулотнинг охирида ёки навбатдаги машғулотда
ўқувчилар жуфтликларининг, гуруҳларининг ўзаро фикр алмашувини 
текшириш ва баҳолаш сифатида ташкил қилиниши ҳам мумкин. 
Маълумки, барча ўқувчиларнинг ўзлаштиришини ҳар бир дарсда 
системали назорат қилиш ва баҳолаш ўқувчилар жуфтликларини, 
гуруҳларини ўқув маъсулиятини янада ошишига, жуфтликларда, гуруҳ ичида 
яхши баҳо оилшдаги ҳамкорликни мустаҳкамлашга хизмат қилади. Якка 
ўқувчини эмас, гуруҳнинг ўзлаштиришини баҳолаш бундай маъсулиятни 
янада оширади. 
Белгиланган 
коммуникатив 
топшириқ 
мулоқот 
даражасида 
ўзлаштирилганидан сўнг, дастурда белгиланган фонетик, лексик, грамматик 
қоидалар тушунтирилади.Табиийки, мулоқот даражасида ўзлаштирилган 
билимлар осонгина идрок қилинади. 
Шундан сўнг коммуникатив топшириққа оид матнни тинглаб тушиниш, 
ўқиб тушуниш, фикрни ёзма баён қилишга мўлжалланган машғулотлар 
ташкил қилинади. Бу босқичда ўқувчилар илк бора ўзлари мулоқат 
жараёнида ўзлаштирган лексик бирликларнинг ёзилиш тимсоллари, 
грамматик ва синтактик қурилмалар билан танишадилар. 
Ўрганилган мавзу бўйича фикрларни ёзма баён қилишга ўргатиш 
дарсларида ўқувчилар мулоқат жараёнида ўзлаштирган турли лексик, 

---

36 
грамматик машқларни ёзма шаклда бажаришга, саволларга ёзма жавоб 
беришга, мавзу бўйича кичик баёнлар ёзишга ўрганадилар. Ўқув 
машғулотларини коммуникативлик тамойилларига асосланиб ташкил қилиш, 
шундай қилиб, дарс самарадорлигини ошишига, машғулотларни ноанъанавий 
шаклларда, 
интерфаол 
усулларда 
ташкил 
қилишга, 
ўқувчиларда 
коммуникатив салоҳиятни шаклланишига, турли коммуникатив вазиятларда 
ўз фикрларини эркин баён қилишларига олиб келади.