Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат чет тиллар институти роман-герман филологияси факультети

Ишнинг илмий аҳамияти. БМИнинг илмий аҳамияти шундаки, унда турли системага мансуб тилларнинг морфологик тизимида отнинг типологик ўзига хослигини чуқурроқ англаб олишга ва бу ҳодисанинг умумий назариясига маълум бир ҳисса қўшишга имкон беради. Таклиф қилинган мазкур таҳлилдан испан ва ўзбек тилларидаги ҳамда бошқа тиллардаги сўз туркумлари бирликларини концептуал таҳлил қилишда ҳам фойдаланиш мумкин. Тадқиқотнинг назарий аҳамияти испан ва ўзбек тилларини қиёсий-типологик ўрганишнинг умумий назариясини ва методикасини келажакда ишлаб чиқишдан иборат. Тадқиқот жараёнида олинган умумий ҳулосалар қардош бўлмаган тиллар системасидаги ҳар қандай морфологик бирликларни лингвотипологик жиҳатдан таҳлил қилишда ҳам фойдалидир.
Ишнинг илмий аҳамияти. БМИнинг амалий аҳамияти шундаки, ундан олинган натижалар испан тилини ўрганаётган ўзбек гуруҳи талабалари учун жуда муҳим, чунки испан тилинингморфологик структураси ўзбек забон талабалар учун кўпгина қийинчиликларни туғдиради. Ўзбек ва испан тиллари эса турли тиллар гуруҳига киради ва уларнинг морфологик қурилиши бир-биридан кескин фарқ қилади. Тадқиқот материалларидан ва натижалариданиспан ва ўзбек тилларининг қиёсий типологияси бўйича курс ишлари, битирув малакавий ишлари, магистрлик диссертациялари ва илмий тадқиқотларда ҳамда испан тилини ўқитиш ўзбек гуруҳларида ўқитиш жараёнида фойдаланиш мумкин. Мазкур иш таржима назарияси ва амалиёти учун ҳам қизиқиш уйғатиши мумкин.
Тадқиқот материали. Испан ва ўзбек муаллифларининг асарларидан ва испан ва ўзбек тилларининг луғатларидан танлаб олинган мисоллар малакавий иш учун тадқиқот материали бўлди. Мисолларнинг умумий миқдори 1200 дан кўп.
БМИнинг тузилиши ва ҳажми. Битирув малакавий иш кириш, икки тадқиқот боби, умумий хулоса ва фойдаланилган адабиётлар рўйхатидан иборат. Ишнинг умумий ҳажми 61 саҳифани ва 11861 сўзни ташкил қилади.
Ишнинг кириш қисмида малакавий ишнинг долзарблиги асосланади, ишнинг илмий янгилиги, назарий ва амалий аҳамияти кўрсатилади, мақсад ва вазифалар шакллантирилади, тадқиқот материали ва методлар баён этилади.
Биринчи боб "Испан ва ўзбек тилларида сон категорияси" деб номланиб, у олтита параграфдан иборат. Бу бобда сон категорияси тадқиқотига бағишланган ишларга қисқача обзор берилади ва ишда учрайдиган тайянч тушунчалар ва атамаларнинг мазмуни аниқлаштириб олинади ҳамда испан ва ўзбек тилларида сон категорияси билан боғлиқ дунёнинг тил манзараси ва уни ўрганиш принциплари баён этилади.
Иккинчи боб испан ва ўзбек тилларида отнинг род категорияси тўғрисидаги масалага бағишланади, қиёсланаётган тилларда род тизимнинг ўзига хос томонлари баён этилади; семантик гуруҳларни шакллантирадиган ва ҳар хил род маъносини акс эттирадиган воситалар бир-биридан ажратилади, таьрифланади ва қиёсланади. Бу бобда универсал тавсифлар (тиллараро эквивалентлар)ни аниқлаш мақсадида тиллараро қиёслаш амалга оширилади. Бундан ташқари, тиллараро маьно фарқларини аниқлаш учун от родларнинг контрастив таьрифи берилади.
Хулосада тадқиқот натижалари умумлаштирилади.