Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат чет тиллар институти

 
ЖАМОАВИЙ ИЖОДИЙ ФАОЛИЯТ - ПЕДАГОГИК ТЕХНОЛОГИЯ
СИФАТИДА 
Таълим муассасаларида тарбиявий ишлар услублари - ўқувчилар жамоаси фаолиятини 
ташкил қилиш жараёнида уларнинг онгига, ҳиссиётларига ва ҳулқларига таъсир қилиш 
усулларидир. Бундай таъсир қилишда жамоавий ижодий ишлар муҳим аҳамият касб этади. 
Шахс ўз фаолияти асосида шаклланади ва ривожланади. Жамиятда яшаш, бошқа 
кишилар билан ҳамкорлик қилиш, ўзаро фаолият юритиш кишининг фақат жамоа ишларидаги 
иштироки, жамоавий ижодий фаолияти (ЖИФ) орқали шаклланади. Тарбиячиларга сунъий 
равишда шундай имкониятлар яратиш услубиёти ва технологиялар намунаси педагогика 
фанида анчадан бери маълум. Шулардан бири ЖИФ услубиётидир. 
ЖИФнинг асосини жамоавий ижодий ишлар ташкил этади. Жамоавий ижодий ишлар 
ўқувчиларни иш фаолиятида иштирок этишларига ва ташаббускорлик кўрсатишларига ёрдам 
беради. ЖИФ гуруҳда ўқувчилар томонидан танланган аниқ бир ишни ташкил қилиш 
(Иванов услубиёти бўйича) қуйидаги олти босқични амалга оширишни кўзда тутади: ижодий 
иш мақсадини аниқлаш, гуруҳни ижодий гуруҳларга ажратиш; бўлажак ижодий ишни 
тайёрлаш лойиҳасига киритилган ҳар бир ижодий гуруҳнинг таклифларини муҳокама қилиш; 
ижодий ишни ташкил қилишда таклифларни тўплаш, умумлаштириш; уни ўтказиш; Нима 
амалга ошди, нима ошмади, нега? Ўтказилган иш янада яхши бўлиши учун нима қилиш 
керак? Ижодий ишдан қандай тажриба олинади? Бундан кейинги ишларни ташкил қилишда 
яна нималарга эътибор бериш керак? каби саволлар билан ўтказилган ЖИФ натижаларини 
таҳлил қилиш; ишнинг иатижасини аниқлаган ҳолда унга якун ясаш. 
ЖИФ 
технологияси 
ниҳоятда 
самарали 
жараён 
сифатида 
тарбиявий 
индивидуаллаштириш (яккалаштириш) тамойилларини ишнинг жамоавий шаклларида ҳам 
ташкил этиш имкониятини беради. ЖИФ технологияси ўқувчиларни ижодга йўналтиради, 
ҳаракат килишнинг зарур шаклларини ва услубларини топиш вазифаларини белгилайди, 
мақсадни аниқлашга ўргатади, ишни ташкил этишга ёрдам беради, жамоа ва алоҳида 
ўқувчиларнинг ташаббусини қўллаб-қувватлайди ва кучайтирадш ўқувчиларга ўз 
қобилиятларидан янада яхшироқ фойдаланиш имкониятлари ҳақида маслаҳат беради, 
ўқувчилар ва жамоанинг ахлоқий жиҳатдан ривожланишини кузатиш ва ишларни тартибга 

---

146 
солиш имкониятини беради. Тарбиячи бу ҳолатда катта дўст ва бажарилаётган ишларни 
мувофиқлаштирувчи шахс сифатида гавдаланади. Унинг вазифасш ҳамкорлик шароитини 
вужудга келтириш, дўстона ўзаро ёрдам, маънавий-рухий шароитни юзага келтиришдан 
иборат бўлади. 
Бундан кейин жамоавий ижодий фаолият услубиёти ҳамда жараёндаги 
иштирокчиларининг ўзаро фаолияти лойиҳалаштириладиган, педагогик жараённи ташкил 
этувчи технология сифатида қараймиз. 
1-
жадвал