Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўрта махсус, касб-ҳунар таълими маркази

18-мавзу. Буюмнинг йиғиш чизмаларини тузиш ва ўқиш.
Йиғиш чизмаси унинг вазифаси, ишлаб чиқаришдаги ўрни. Йиғиш чизмасининг турлари. Йиғиш чизмасини бажарилиш тартиби. Йиғиш чизмаси учун деталm эскизларни чизиш. Йиғиш схемасини тузиш. Номерлаш. Йиғиш ва қисмларга ажратиш тартиби. Йиғма бирлиги деталлари эскизларни аслига қараб чизиш. Туташувчи ўлчамларни боғлаш. Эскизда юзаларининг тозалик ҳамда термик ишлов бериш ишлов белгиларини стандартга мувофиқ қўйиш. Деталларни бириктириш характери ва деталларнинг чизмалари қўйим ҳамда ўтказиш белгиларини стандартга мувофиқ чизиш. Йиғиш чизмасини эскизга асосан чизиш тартиби. Проекциялар сони ва масштабини танлаш. Формат танлаш. Йиғиш чизмасига ўлчамлар қўйиш. қиркимларда штрихлаш. Сальник қурилмаси, думалаш подшипниги, пружина, металлмас, керамика ва бошқаларни тасвирлаш. Буюм қисмларини четки ёки ўрта вазиятида тасвирлаш. Туташувчи деталларни тасвирлашдаги конструктив ҳусусиятлар. Йиғиш чизмасига Стандартга мувофиқ ўлчамлар қўйиш. Позиция номерларини қўйиш, белгилаш. Спецификация тузиш. Спецификацияда стандарт деталларни белгилаш.
10-График иш. Йиғиш чизмасини чизиш(А3 формат). Йиғиш чизмаси спецификациясини чизиш(А4 формат)


19–мавзу. Йиғиш чизмасини деталларга ажратиб чизиш.
Йиғиш чизмасини деталларга ажратиб чизиш (деталировка) хақида тушунча. Ажратиб чизилган детал чизмасига ўлчам куйиш.
V бўлим. Мутахассислик бўйича чизмалар
20–мавзу. Схема ва унинг турлари
Схема турлари ва вазифалари. Кинематик ва электр схемалар Схемаларни тузиш тартиби. Схемаларни чизиш ва уларни соддалаштириш усуллари. Схема тузишда қўлланиладиган шартли белгилар.
Тавсия этилган адабиётлар ва сайтлар рўйхати.


АСОСИЙ АДАБИЁТЛАР
1. Рахмонов, Собитов, Ю.Кирғизбоев. – «Машинасозлик чизмачилиги»
Ўқитувчи – 1981 .
2. А.Умронхўжаев, Ш. Жуманов “Машинасозлик ва қурилиш чизмачилиги”-
Ўқитувчи -2005 й.
3. А.Аширбоев – «Чизмачилик» - Янги нашр – 2008 й.