Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўрта махсус, касб-ҳунар таълими маркази

Фаннинг мавзуий тақсимланиши

№	Бўлим ва мавзулар номи	Аудиториядаги ўқув юкламаси, соатларда						Мустақил иш
		Жами	Назарий машғулот	Амалий машғулот	Лаборатория ишлари	Семинарлар	Курс иши
11	Кириш. Асосий тушунчалар.	22	22
I бўлим. Назарий механика
2	Статика. Аксиомалар. Текисликдаги таъсир чизиқлари бир нуқтада кесишувчи кучлар системаси. Уларнинг геометрик ва аналитик мувозанат шартлари.	24	22	2
33	Параллел ва жуфт кучлар. Кучлар моменти. Ихтиёрий жойлашган кучлар системаси.	44	22	2
44	Оғирлик маркази. Текис кесимларнинг геометрик характеристикалари	24	22	2
55	Кинематика. Ҳаракати турлари ва уларнинг ўзгариш қонунлари. КШМ ва кулачокли механизмлар кинематикаси.	24	12	2
66	Динамика. Иш ва қувват	14	24
	Назорат иши.
II бўлим. Материаллар қаршилиги
77	Материаллар қаршилиги бўлимининг асосий вазифалари. Деформация турлари. Гук қонуни	24	22	2
88	Кесилиш ва эзилиш. Буралиш. Мустаҳкамлик шартлари.	24	22	2
99	Эгилиш.Сиқилган стерженларнинг устиворлиги.	24	22	2
	Назорат иши
III бўлим. Машина деталлари
10	Асосий тушунча ва таърифлар	2	2
11	Деталларнинг бирикмалари	2		2
12	Узатмалар ва уларнинг турлари.	4		4
13	Тасмали узатмалар	2		2
14	Тишли узатмалар	4		4
15	Червякли узатмалар	2		2
16	Редуктор	2		2
17	Занжирли узатмалар.	2	2
18	Узатмаларнинг асосий делал ва узеллари	4	2	2
	Назорат иши
	Жами	60	24	36				27

I бўлим. Назарий механика
1-мавзу: Статика. Аксиомалар. Текисликдаги таъсир чизиқлари бир нуқтада кесишувчи кучлар системаси. Уларнинг геометрик ва аналитик мувозанат шартлари.
Статика. Асосий тушунчалар. Кучларни қўшиш. Бир нуқтада учрашувчи кучлар системаси. Статика ва унинг аккциомалари. Куч вектори. Боғланишлар, таянчлар ва уларнинг реакция кучлари. Бир нуқтада учрашувчи кучлар системаси. Кучлар системасини қўшишни геометрик ва аналитик усуллари. Кучларни ўқлардаги проекцияси ва мувозанат тенгламаси


2-мавзу: Параллел ва жуфт кучлар. Кучлар моменти. Ихтиёрий жойлашган кучлар системаси.
Жуфт куч ва кучлар моменти. Жуфт куч ва унинг жисмга таъсири. Жуфт кучларнинг эквивалентлиги ва уларни қўшиш. Кучнинг нуқта ва ўққа нисбатан моменти. Ихтиёрий жойлашган кучлар системаси, кучларни бир нуқтага келтириш-Пуансо теоремаси. Статика мувозанат тенгласами. Боғланишдаги кучларни вниқлаш бўйича мисоллар ечиш.


3-мавзу: Оғирлик маркази. Текис кесимларнинг геометрик характеристикалари
Оғирлик маркази. Текис кесимларнинг геометрик характеристика-лари. Параллел кучлар маркази ва унинг координаталари. Юзаларнинг оғирлик марказлари. Кесим юза геометрик параметири, статик ва инирцион моментлари.
1-Амалий иш
Қаттиқ жисмларнинг оғирлик маркази ва инерция моментларини аниқлаш


4-мавзу: . Кинематика. Ҳаракати турлари ва уларнинг ўзгариш қонунлари. КШМ ва кулачокли механизмлар кинематикаси.
Кинематика. Ҳаракати турлари ва уларнинг ўзгариш қонунлари. КШМ ва кулачокли механизмлар кинематикаси. Турли механик узатмаларнинг кинематик схемаси ва уларнинг ҳисоби.
2-Амалий иш
КШМ нинг кинематикаси ва унинг ҳисоби.


5-мавзу: Динамика. Иш ва қувват
Динамика. Динамика аксиомалари, Инерция кучлари ҳақида тушунча. Иш ва қувват. Айланма ҳаракатдаги иш ва қувват. ФИК. Потенциал ва кинетик энергиялар.


II бўлим. Материаллар қаршилиги


6-мавзу: Материаллар қаршилиги бўлимининг асосий вазифалари. Деформация турлари. Гук қонуни
Материаллар қаршилигининг асосий вазифалари. Деформация ва эластик жисм ҳақида тушунча ва уларнинг турлари Кесимлар усули. Кучланишлар. Чўзилиш ва сиқилиш. Чўзилиш ва сиқилишдаги бўйлама кучлар ва уларни эпюраларини қуриш. Чўзилган (сиқилган) стерженнинг кўндаланг кесимларидаги кучланиш. Гук қонуни. Пуассон коэффициенти.
3-Амалий иш
Чўзилиш ва сиқилишдаги бўйлама кучлар ва уларни эпюраларини қуриш. Масалалар ечиш.
7-мавзу: Кесилиш ва эзилиш. Буралиш. Мустаҳкамлик шартлари.
Кесилиш, эзилиш ва буралиш ҳақида тушунча. Кесилиш , эзилиш ва буралишни ҳисоблаш. Мустаҳкамлик шартлари.
8-мавзу: Эгилиш.Сиқилган стерженларнинг устиворлиги
Эгилиш. Асосий тушунчалар. Балкалар кесимларидаги кўндаланг кучлар ва эгувчи моментлар ва уларнинг эпюралари. Эгилишдаги деформацияларнинг мураккаб турлари. Эгилиш билан буралишнинг биргаликдаги таъсири. Бўйлама эгилиш ҳақида тушунча. Эйлер формуласи.
4-Амалий иш
Балкалар системаси учун эгувчи момент (M) кўндаланг куч (Q) эпюраларини қуриш.


III бўлим. Машина деталлари


9-мавзу: Асосий тушунчалар ва таърифлар
Асосий тушунчалар ва таърифлар. Машина ва механизмлар турлари, вазифалари ва қўйиладиган техник талаблар.
10-мавзу: Деталларнинг бирикмалари
Парчин михли, пайванд ва клейли бирикмалар. Резьбали бирикмалар, турлари ва автотранспортларда қўлланилиши.Автотранспортларда талуқли турли резьбали брикмалар.
5-Амалий иш
Резьбали бирикмаларни ҳисоблаш ва белгилаш. Масалалар ечиш.
11-мавзу: Узатмалар ва уларнинг турлари
Механик узатмалар, турлари кинематик схемалари ва ҳисоби. Трансмиссия узатмаси, вазифаси ва кинематикаси.
Фрикцион узатмалар, турлари вазифаси. Автотранспорт диск сцепленияси ишлаши ва техник талаблар
12-мавзу: Тасмали узатмалар
Тасмали узатмалар, тузилиши, турлари. Ясси тасмали узатмани тортиш лаёқати бўйича ҳисоблаш. Ясси тасмада узатма шкивларининг конструкцияси. Понасимон тасмали узатма. Газ тақсимлаш механизимизани тишли тасма ўзатма.
.13-мавзу: Тишли узатмалар
Тишли узатмалар, турлари, узатиш сони. Тишли илашманинг геометрияси, ҳисоби. Цилиндрик, қия ва ички илашмали тишли ғилдираклар. Конуссимон тишли ғилдираклар.Орқа мост редуктория, гипоид узатма, диффренциал. Тишли ғилдиракларни тайёрлаш усуллари, материаллар турлари.
6-Амалий иш
Тишли ғилдиракларнинг геометрик параметрларини аниқлаш, компоновкаси
14-мавзу: Червякли узатмалар.
Червякли узатмалар, ишлатилиш соҳаси, узатиш сони ва ФИК. Червякли узатмалардаги геометрик нисбатлар. Рол колонкаси.
15-мавзу: Занжирли узатмалар.
Занжирли узатмалар, ҳусусиятлари ва автотранспортда ишлатилиш соҳаси ва схемалари.Тезлик ва қувват.
16-мавзу: Узатмаларнинг асосий детал ва узеллари
Валлар ва ўқлар. Автотранспортларда тирсакли ва тақсимловчи валларни конструкцияси ва ўлчамлари. Таянчлар. Ўқлар ва валларнинг конструктив шакллари. Шпонкали ва шлицали бирикмалар. Сирпаниш подшипниклари. Вкладшлар. Думалаш подшипниклари. Муфталар, вазифаси ва классификацияси.
Тавсия этилган адабиётлар ва сайтлар рўйхат
Асосий адабиётлар
12.Набиев А. Техник механика (лотин) Тошкент 2004 йил.
13.А.Набиев. Техник механика(лотин). -Тошкент: Ўқитувчи, 2005йил .


Қўшимча адабиётлар рўйхати

1. 
   Акуша А.И Техническая механика м1989
   
2. 
   Эрзоди А.А. Техническая механика м1980
   
3. 
   Черновский С.А Проектирование мех. Передач м1984.
   

Интернет сайтлари рўйхати

1. Механическая передача-www.Mehanich kvs.narod.ru /../ E. Htm/

2. Гипоид узатмаси www.gulfoil.ru /../ 4811. htm1
3 Механическая передачи без переключений передачи. автомат коробки.
agregatika.ru.ideks. php
4. Подшипники-www подшипники podshipnik.ru/.

ЭЛЕКТРОТЕХНИКА ВА ЭЛЕКТРОНИКА АСОСЛАРИ
ФАНИДАН


ЎҚУВ ДАСТУРИ

Тузувчилар:	Ж.Р. Кульмухамедов	Тошкент автомобиль ва йўллар КҲК директори
	С.О.Миршахўжаев	Тошкент автомобиль ва йўллар КҲК ўқув ишлари бўйича директор ўринбосари
	Қ.Қ.Қурбонов	Умумий электротехника ва электроника асослари фани ўқитувчиси