Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўрта махсус профессионал таълимнинг

2. Ўқув дастури мазмуни

№	Мавзулар номи	Мавзулар қисқача мазмуни	Жами			Ўқитишнинг ташкилий шакли	Мустақил таълим
1	Анатомия фанининг ривожланиш тарихи ва уни ўрганиш усуллари.	Анатомия фани ва унинг вазифаси тиббиётда тутган ўрни. Фаннинг ривожланишида Гиппократ Абу Али Ибн Сино, Пирогов, Аристотель, Герофиль, В.П.Воробьев, К.А.Зуфаров, В.А.Алимов, А.И.Маърупов, Р.Э.Худойбердиев, Н.ҚАхмедов, Н.Х.Абдуллаев, У.З.Қодиров, М.С.Абдуллахужаеваларнинг қўшган ҳиссалари.	2			Н
2	Остеология -таянч ҳаракат тизими.	Остеология- таянч ҳаракат тизими тўғрисида маълумот. Суякларни тузилиши, таркиби.таснифи. Суяк-ларнинг турлари. Тана скелети ва унинг қисмлари: умуртқа поғонаси, кўкрак қафаси, қўл ва оёқсуяклари ва қисмлари. Калла суякларининг юз ва мия қисмлари. Суякларнинг ўзаро бирлашуви. Ҳаракатсиз ва ҳаракат-чан бирлашувлари. Синдесмоз, синхондроз, синостоз бирлашувлар. Буғим ҳосил бўлишидаги шарт-шароитлар. Буғим турлари. Орга-низмдаги буғимларнинг ҳаракатлари. Фронтал, сагиттал, доира ҳосил қилиб айланиш, буғим ўз ўки атрофида бурилиши. Оддий ва мураккаб буғимлар.	8			А	4
3	Мушаклар тизими.	Мушаклар тўғрисида умумий маълумотлар. Мушаклар физио-логияси. Мушак тўкимаси тузилиши. Мускул турлари шакли, қисмлари. Бош ва бўйин мушаклари. Уларни гуруҳларга бўлиниши, жойлашиши. Гавда мушаклари: кўкрак, орқа қорин мушакларини тузилиши. Диафрагма, қориннинг оқ чизиғи, чов канали тузилиши ва уларнинг аҳамияти. Қўл ва оёқ мушакларини гуруҳларга бўлиниши. Антогониства синергист мускуллар.	8			А			4
4	Нафас олиш тизими.	Нафас жарёнининг организм учун аҳамияти. Нафас аъзолари бурун бушлиғи, ҳиқилдоқ, кекирдак, бронхлар, ўпка, плевра варақларини тузилиши ва жойлашувини ўрганиш. Кўкс оралиғини чегаралари аҳамияти. Соғлом одамда нафас ҳаракатлари ва нафас типлари ўпканинг тириклик сиғими – спирометрия.	6			Н А			4
5	Овқат ҳазм қилиш тизими.	Ички аъзолар ҳақида маьлумот.Оғиз бўшлиги, тиш, тил, ҳалқум, қизилунгач, меьда, ингичкава йўғон ичаклар, жигар, ўт пуфаги, меьда ости бези тузилиши ва жойлашиши. Овқат ҳазмини аҳамияти. Паренхиматоз ва ковак аъзолар. Сўлак безларини тузилиши. Қорин парда варақлари.	8			Н А			4
6	Айириш аъзолари тизими.	Айириш жараёни инсон саломатлигида тутган ўрни. Айириш тизимига кирувчи буйраклар, сийдик йули, сийдик пуфаги, сийдик чиқариш канали аъзоларнинг тузилиши жойлашиши.	6			Н
7	Репродуктив аъзолар тизими.	Репродукция – организмнинг жинсий купайиши. Репродуктив аъзолар тўгрисида маьлумот. Эркаклар ташқи ва ички жинсий аъзоларининг тузилиши жойла-шиши. Аёллар ташқи ва ички жинсий аъзолар тузилиши ва жойлашуви.	2			Н			4
8	Эндокрин безлар тизими.	Ички секреция безларининг умумий таснифи. Қалконсимон без. Қалконсимон без орқатаначалари. айрисимон без, гипофиз, эпифиз, буйрак усти бези, меьда ости безининг инкретор қисми жинсий безларнинг эндокрин кисми тузилиши ва жойлашиши. Гормон ҳакида тушунча.	2			Н
9	Юрак ва лимфа қон томир тизими.	Юрак қон томир тизимига кирувчи аъзоларнинг инсон организми учун аҳамияти. Юрак тузилиши жойлашиши. Юрак топографияси тон ҳақида тушунча. Қон айланишининг кичик ва ката доиралари ва уларнинг аҳамияти. Қон томирларнинг умумий таснифи. Қоннинг томирлар бўйлаб ҳаракат-ланишига ёрдам берувчи омиллар. Юқориги ва пастки ковак веналарини ҳосил бўлиши. Лимфа системасининг тузилиши Лимфа томирлари йуллари тугунлари.	12			Н А			6
10	Асаб системаси тизими.	Организмнинг ҳаётий функция-ларини бошқарилишида асаб тизимининг аҳамияти. Организм фаолиятининг нерв тизими воси-тасида бошқарилиши. Нерв систе-масининг турлари бўлимлари. Нерв тўқимасининг тузилиши. Орқа мияни тузилиши жойлашиши ва сегментлари. Бош миянинг тузилиши жойлашиши. Бош миядан чиқувчи 12 жуфт нервлари. Вегетатив нерв системаси қисмлари.	10			Н А			6
11	Сенсор тизими. Кўрув анализатори. Эшитув ва мувозанат анализатори. Тери анализатори.	Анализаторлар ҳақида тушунча. Кўрув анализаторлари. Кўзнинг тузилиши жойлашиши. Кўз соққаси кўзнинг нур синдирувчи аппарати, кўзнингёрдамчи аппаратлари. Кўз қовоқлари ва коньюктива кўз ёши аппарати. Эшитиш ва мувозанат анализаторларининг тузилиши ва жойлашиши. Қулоқнинг тузилиши жойлашиши қисмлари. Ташқи қулок ўрта қулоқ ички қулоқ Терининг тузилиши аҳамияти, қаватлари .	8			Н А			4
Жами				72				36