Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини

Бошқа тармоқлар билан ўзаро алоқаси 
Интернет очиқ тармоғи билан ўзаро алоқа функциясини қўллаб 
қувватлайди, умумий протоколлардан фойдаланганлиги сабабли IMS 
фойдаланувчилари турли глобал тармоқ хизматлари билан мультимедиа 
сеанс алоқасини ўрнатиш мумкин. NGN ва IMS тармоғига ўтиш узоқ вақт 
талаб қилиши ва аста секинлик билан амалга оширилиши сабабли, IMS 
ўзидан олдинги этапдаги тармоқлар билан ўзаро алоқа қилиш имкони мавжуд 
бўлиши керак, каналлар комутацияси асосидаги статционар(УФТТ) ва 
мобил(2G) тармоқлар. Каналлар комутацияси тармоқлари келажакда узоқ 
муддат фойдаланилмайди, аммо конвергент тармоқда етарли даражада узоқ 
муддат ишлаб туради.
 
Турли кириш тармоқ технологиялари билан мослашиши 
IMS нинг функционал имкониятлари қаторига унга турли абонент 
кириш тармоғидаги технологияларнинг мос туша олишидадир, мисо учун 
WLAN, xDSL, HFC (Hybrid Fiber Coax) ва бошқалар. IMS да қуйи 
поғона(кириш тармоғида) протоколлари ва технологиялари IP тармоқдагига 
ўхшаш. Аммо 3GPP ташкилоти биринчи IMS (Release 5)да GSM тармоғини 
ривожлантиришга кўпроқ куч сарфлаган, унда GPRS га йўналтирилган 
имкониятлар мавжуд. Кейинги версияси (Release 6)дан бошлаб кириш 
тармоғи функцияси тармоқ ядросидан ажратилган ва IMS концепсияси 
инвариантлилик асосида хосил қилинган, яъни кириш тармоғи IP connectivity 
access ва ҳамма турдаги кириш технологияларини қўллаш имконини беради, 
унда IP-трафикларни фойдаланувчи қурилмалари ва IMS объектлари 
ўртасида 
ишлаш 
принципларини 
ўзгартирмасдан 
транспортлашни 
таъминлаши назарда тутилган.
 
Хизматларни яратиш ва бошқариш 
Турли хил янги хизматларни тезлик билан яратишга бўлган талаб 21 
асрда операторларнинг асосий фойда манбаси бўлиши IMS да хизматларни 
яратиш жараѐнини қайта кўриб чиқишни талаб қилди. Янги хизматларни 
тадбиқ қилишга бўлган вақтни камайтириш мақсадида IMS хизматларга 

---

IV. АМАЛИЙ МАШҒУЛОТ МАТЕРИАЛЛАРИ 
157 
стандарт ишлаб чиқишга йўналтирилмаган, аксинча хизматларни тақдим 
қила олиш имкониятига йўналтирилган. Шу сабабли, оператор service 
capability мос тушувчи хохлаган хизматини тадбиқ қилиши мумкин ва агар 
бу хизматдан фойдаланаѐтган фойдаланувчи бошқа тармоқга ўтса ҳам 
ишлаши мумкин бўлади, агар ушбу тармоқ service capability(хизматларни 
тақдим этиш имконияти) стандартига ўхшаш бўлса.