`Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини

1.2 Озуқа муҳит компонентлари ва уларнинг тайёрланиши. 
Тўқималар культурасида озиқа муҳитини танлаш ёки ривожлантириш 
муваффақиятга эришиш учун муҳимдир. Битта озиқа муҳити барча 
ҳўжайраларнинг ўсишига ёрдам бермайди ва бир эксплантни ҳар хил ўсиш 
жараёнларида озуқани тез-тез алмаштириш керак бўлади. Бир манба қидируви 
тегишли озуқа муҳитни танлаш учун фойдаладир. Гарсия ва бошқалар (2011) 
самарали ўсимлик ўстириш регуляторлари учун, асосий озуқа учун тузли 
таркиблар, натижалар учун статистик анализларига фойдали қўлланмасини 
тақдим этди. Худди шу тарзда, Ниедз ва Эванларнинг (2007) MS анорганик 
тузларини эксплант ўсишига таъсирларини ўрганиш учун ўқув қўлланмасидан 
фойдаланиш мумкин. Агар қўлланма ўсимликга хос бўлмаса, мос озуқани 
ривожлантириш синов ва хатоликларга асосланган бўлади.
Ушбу ёндашувда озуқанинг ривожланиши хужайралар културасининг 
тузилишига боғлиқ бўлади. Бу қўлланмамиз муаййан мақсадда яъни бошланғич 
каллус, соматик эмброгенез, чанг культураси ёки куртак кўпайтириш учун 
озуқа муҳитини ривожлантиришдаги бошланғич фойдали маълумот бўлиб 
хизмат қилади. 
Умуман олганда озуқа муҳити таркибларига анорганик тузлар ва органик 
бирикмалар худди ўсимликларни ўстирувчи регулятори каби, витаминлар, 
углеводлар, гекситлар ва гелларни ўз ичига олади. Бундан ташқари, озуқа 
муҳити шунингдек аминокислоталар, антибиотиклар ва табиий бирикмаларни 
ҳам қамраб олади.
 
Анорганик тузлар. 
Анорганик тузли моддалар бир биридан фарқ қилиш мумкин. Овен ва 
Миллер (1992) лар тўқималар культурасида кенг ишлатиладиган озуқа муҳит 
таркибларини диққат билан текширди ва илк нашрлардаги кичик хатоликларга 

---

23
 
ишора берган ҳамда бу 1-, 2 жадвалда анорганик туз компонентларининг 
одатдаги белгиланган миқдорлари келтирилган.