Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълимнинг

Асосий ва ёрдамчи ишлаб чиқариш учун бошқарув аппарати 
фаолиятини баҳолаш бўйича таклиф қилинган ёндашув. 
Бошқарувнинг солиштирма ҳаражатларини қуйидаги формула 
билан аниқлаш таклиф этилади: 
,
100
АФ
Х
Х
ўб
б
бс


бу ерда 
б
Х
– бошқарув ҳаражатлари; 
ўб
АФ
– асосий ишлаб чиқариш фондларининг ўртача бир 
йиллик (ёки кузатилаётган вақтдаги баҳоси); 
100 - мутлақ қийматни ошириш учун киритиладиган 
коэффицент. 
Бу холда, корхонани бошқариш самарадорлигини қуйидаги 
формула орқали топиш мумкин: 
б
б
б
Х
Н
С

Бошқарув самарадорлигини аниқлаш бўйича келтирилган 
ёндашув бошқарув аппарати фаолиятини рағбатлантириш билан 
бирга бошқарув сифатини баҳолашни киритишга ёрдам беради. 
 

---

230 
Бошқарув аппарати фаолиятини баҳолаш ва рағбатлантиришга 
оид жадвал
 
Бошқарув 
натижа 
кўрсаткичи 
1,1 
1 
0,9 
0,9 
Фаолиятни 
баҳолаш 
аъло 
яхши 
қоникарл
и 
қоникар
сиз 
Мукофот 
миқдори 
50 % 
40% 
20 % 
йўқ 
Бу бошқарув аппаратини муайян ишлаб чиқаришга оид 
масалаларни ечишни мақсад қилиб, унинг ечилишини таъминлашга 
олиб келади ва исталган пайт учун корхона фаолиятини таҳлил 
қилишга ёрдам беради. Бошқарувнинг солиштирма ҳаражати мезони 
ишлатилиши 
бошқарув 
ҳаражатларини 
тўғрироқ 
аниқлаш, 
корхоналар фаолиятини таққослаш имконини бериб, тармоқнинг 
турли 
хил 
корхоналарининг 
солиштирма 
ҳаражатларини 
нормативини ўрнатишга ёрдам беради. Ҳисоблашларни компютер 
ёрдамида бажариш талаб қилинади. 

---

231