Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълимнинг

АТАМАЛАР ЛУҒАТИ 
Авантюра
– 
қўйилган 
мақсадга 
эришишнинг 
реал 
имкониятларини ҳисобга олмаган холда ишга киришиш, таваккалли 
ва хавфли бошланиш; ноҳақ (ноҳалол) фаолият (ҳаракат), қайсики 
кутилмаган омадни кўзлаган. 
Айрибошлаш (бартер)
– пул тўловисиз товарга мулк хуқуқини 
бериш (натурал айирбошлаш) орқали товар айирбошлаш.
Акция
– акциядорга АЖ нинг фойдасидан маълум бир қисмини 
олиш, АЖ ни бошқаришда қатнашиш ва бошқа хуқуқларни берувчи 
қимматбахо қоғоз. 
Акция курси
– қимматбахо қоғозлар бозорида сотиладиган 
акция бўйича нарх. 
Акциядор жамияти
– капитал жамлаш шакли ва тадбиркорлик 
фаолиятининг асосий ташкилий шаклларидан бири. Акциядор 
жамияти акция чиқариш ва сотиш йўли билан якка тарбида 
капиталларни жамлайди, юридик шахс деб тан олинади ва ўзига 
тегишли бўлган мулк доирасида мажбуриятларга жавобгар 
ҳисобланади. 
Акциядорлик жамиятининг устав капитали
– чиқарилган 
акцияларнинг умумий номинал қиймати АЖ қатнашчисининг устав 
капиталидаги умумий унинг сўмда (кубида) бахоланган қўйилмаси 
ҳисобланади.
Баҳолар индекси
– баҳолар (улгуржи, чакана, тайёрлов, 
экспорт, импорт ва б.) ўртача даражаси. Сезиларли ўзгаришларнинг 
кўрсаткичлари. 
Бизнес
– фойда (даромад) келтирувчи тадбиркорлик ёки 
тижорат фаолияти. Бизнес биринчи томондан фойдали ишни ўзида 
сақлаган холда, иккинчи томондан харидорлар қизиқишига холда 
бошқарилади (йўналтирилади). Тадбиркор фойдасининг хажмини 
тартибга солиш харидорлар қизиқиши ва товарнинг бозорда 
рақобатбардошлигини ҳисобга олувчи солиқлар билан амалга 
оширилади.
Бизнес–режалаштириш – 
белгиланган 
товарда 
объектни 
ривожлантириш бўйича тадбиркорлик ва инвестиция лойиҳаларини 
йўлга қўйиш бўйича чора-тадбирлар тизимини ишлаб чиқиш ва 
амалга ошириш жараёни. 
Биржа
– қимматбахо қоғозлар (фонд биржаси) ёки стандартлар 
ва намуналар асосида сотиладиган оммавий товарлар (товар биржаси) 

---

175 
олди-сотди амалга ошириладиган муассаса.