Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини

71 
MPEG-2нинг таркибий 10 қисмидан 3 та асосийларини ажратиб олиш 
мумкин: 13818-1 - тизимли, 13818-2 - Видео, 13818-3 - овозли. 
Тизимли қисм- стандартнинг овоз, видео ва бошқа ахборотларни 
мультиплексирли (умумлаштирилган) кодлаш форматини ифодалайди, 
шунингдек, бир ѐки бир неча маълумотлар оқимини сақлаш ѐки узатишга 
яроқли битта ѐки бир неча оқимларга бириктириш масалаларини хал этади.
Тизимли қисм- бешта асосий вазифаларни бажаради: 

Тикланиш вақтида бир неча сиқилган оқимлар синхронизациясини 
таъминлаш; 

Бир неча сиқилган оқимларни умумий оқимга бирлаштириш; 

Тикланиш 
бошланиши 
учун 
инициализациялаш 
(бошланғич 
кўрсатгичларни ўрнатиш); 

Буферга хизмат кўрсатиш; 

Вақт шкаласини(тизим вақтини) аниқлаш.
Видео қисм -стандартнинг юқори сифатли рақамли видео учун 
кодланган битли оқимини характерлайди. MPEG-2 формати MPEG-1нинг 
барча иш режимларини қўллаб- қувватлайди, яна қўшимча сатрлараро 
видеоформатни ва юқори аниқликдаги телевидение (ЮАТ) ҳамда стерео 
телевидениени қўллаш имкониятларига эга. 
 
3.14.расм. MPEG-2 маълумотлар оқими стурктураси 
 
Товуш қисм- MPEG-2 стандартининг кўп каналли овозни 
кодланишини белгилайди. MPEG-2 бештагача тўлиқ кенг каналли 
полосаларни, унга қўшимча паст частотали канални ва 7 тагача кўп тилли 
комментатор (ѐки таржимон) каналларини қўллаб қувватлайди. Ундан 
ташқари 64 Кбит/с узатиш тезлигида монофон ва стереофон овоз 

---

III. НАЗАРИЙ МАТЕРИАЛЛАР 
72 
сигналларининг янграш сифатини яхшилаш учун дискретлаш частотасининг 
ярим қиймати (16; 22,05 ва 24 кГц) қўлланилиши мумкин. 
Стандарт рақамли телевидение SDTV (Standard Definition Television) 
сигналларини сиқмасдан алоқа канали бўйлаб узатиш учун 270 Мбит/с 
тезлик талаб қилинади. Ҳаттоки HDTV юқори аниқликдаги телевидение 
сигналларини узатиш учун эса 1Гбит/с тезлик талаб қилинади. Бу эса узатиш 
ва эшиттириш мақсади учун жуда катта тезлик ҳисобланади. Шунинг учун 
ҳам эшиттириш соҳасидаги ҳар қандай сигнал сиқиш жараѐнига учрайди. 
Қайта ишлашлар натижасида маълумот узатиш тезлиги 2...7 Мбит/с гача 
пасайтирилади. Сиқиш коеффициенти жуда ҳам юқори. MPEG-2 кодлаш 
стандартини қўлланилиши ушбу тезликни 15...20 Мбит/с гача пасайтириш 
имкониятини беради.