Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат педагогика

2. Тажриба-синов ишлари. 
Тажрибалар ўтказиш ўқувчилардан маълум 
билимга эга бўлишни, шу билимларини амалиѐтга қўллай олиш маҳоратини, 
сабр-тоқат билан иш олиб бориш каби жиҳатларнинг бўлишини талаб этади. 
Тажрибалар ўтказиш давомида ўқувчилар мустақил фаолият олиб бориш 
кўникмасини ҳосил қиладилар. Тажриба ишлари давомида ўқувчиларда илмий-
тадқиқот ишларига қизиқиш уйғонади. Тажриба ишларининг мақсади, моҳияти, 
режаси, ўтказиш тартиби, унинг натижалари махсус дафтарга қайд этиб 
борилади. 
3. Мустақил кузатишлар олиб бориш. 
Бу усул ўқувчиларнинг 
билишга қизиқишини шакллантиради, билимини чуқурлаштиради, фаоллигини 
оширади ҳамда мустақил ишлашга ўргатади. Мустақил кузатишлар орқали 
ўқувчилар ўсимликларнинг тузилишини, ўсишини, ривожланишини, уларда 
содир 
бўладиган 
физиологик 
жараѐнларни, 
ўсимликларга 
экологик 
омилларнинг таъсирини ўрганишлари мумкин. Мустақил кузатишлар табиатда, 
мактабнинг ўқув-тажриба майдонида, тирик табиат бурчагида олиб борилади. 
Кузатиш ишларининг мазмуни, мақсади, олиб бориш тартиби, натижалари 
махсус дафтарга қайд этиб борилади. 
4. Амалий ишлар. 
Ўқув йили мобайнида ўрганиладиган материаллар 
билан боғлиқ бўлиб, ўсимликларни экиш, парваришлаш, кўпайтириш, мактаб 
ҳовлисини кўкаламзорлаштириш каби ишларни олиб боришдан иборат бўлади. 

---

185 
5. Кўргазмалар, мавзуий кечалар, мусобақалар ташкил этиш.
Бундай ишлар ўқувчиларнинг ижодий қобилиятларини, мустақил равишда 
қўшимча билимларни эгаллашга бўлган эҳтиѐжларини ва қизиқишларини 
ривожлантиради. Масалан, ўқувчилар ўзлари уйларида парвариш қилган хона 
ўсимликларининг кўргазмасини ташкил этиш мумкин. Бунда ўқувчилар ўзлари 
ўстирган ўсимликнинг номи, ватани, систематикада тутган ўрни, парвариш 
қилиш қоидалари, ўсимликнинг аҳамияти каби маълумотлар билан 
ўртоқлашадилар.