Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат

ФИЗИКА ЎҚИТУВЧИЛАРИНИНГ КАСБИЙ ТАЙЁРГАРЛИГИНИ 
КУЧАЙТИРИШНИНГ ДОЛЗАРБ МУАММОЛАРИ 
Джораев М.
Низомий номидаги ТДПУ профессори, педагогика фанлари доктори 
 
Физикани фан сифатида ривожланиши ва унинг ютуқларини ўқитиш 
жараёнига киритилиши долзарб муаммо ҳисобланади ва физика ўқитиш 
методикасининг муҳим вазифаларидан ҳисобланади. Ўз навбатида, таълим 
тизими жамиятнинг ривожланиши билан такомиллашиб боради, бу эса 
ўқитиш мазмунини ҳам такомиллаштиришни тақозо қилади. Ўқитувчилар 
тайёрлаш сифати қанчалик юқори бўлса, келажак авлод шунчалик билимли 
бўлади, бу эса ўз навбатида илм-фан ва ишлаб чиқаришни юқори билимли 
кадрлар билан таъминлашни амалга оширишга ва жамиятнинг янада 
ривожланишига олиб келади. Физика табиатнинг фундаментал фанларидан 
бири бўлгани учун ҳамда илмий-техник тараққиётни амалга оширишда 
алоҳида ўрин тутгани учун, жамиятнинг ривожланиши бўлғуси физика 
ўқитувчиларини тайёрлаш сифатини оширишни тақозо қилади.
Ушбу муаммо ҳозирги кунда Ўзбекистонда ўта долзпрб муаммога 
айланди, чунки 11 йиллик ўқитиш тизимига ўтилгандан кейин, ўқитишнинг 
мазмуни ва методикаси тубдан ўзгартиришни талаб қилади, бунинг учун 
йиллар керак, ҳамда чет эл тажрибасининг илғор ютуқларини ўрганишни 
тақозо қилиш ушбу жараённи тезлаштиришга имкон беради.. Янги тизимга 
ўтгунга қадар ҳам таълим тизимида бир қанча камчиликлар мавжуд эди, 
уларга дарсликларнинг ягоналиги ва илмий-оммабоп китобларнининг деярли 

---

Аниқ фанларни ўқитишни модернизациялаш: инновацион таълимнинг янги моделлари ва амалиёти, 2020 йил 17 апрель 
12 
йўқлигини кўрсатиш мумкин, улар ҳозирги кунда ҳам сақланиб қолган. Ушбу 
муаммоларни ҳал қилиш ўқувчиларни ўқув предметига бўлган 
қизиқишларини оширишга ва билимларини янада кучайтиришга хизмат 
қилади, Чунки ҳар бир инсонда биринчи навбатда ўзига хос илмий дунёқараш
шаклланиши керак, унинг асосини эса умумтаълим мактабларда эгаллаган 
билимлар ташкил қилади. Альтернатив дарсликларнинг бўлиши уларга ўзига 
мос дарсликларни танлаб олишга ва предметлар бўйича билимларини илмий-
оммабоп китобларни ўқиш орқали кучайтиришга шароит яратади. Бу эса ўз 
навбатида уларни талаб даражасидаги билимларни ўзлаштирган баркамол 
инсон бўлиб етишишига олиб келади. 
Ушбу долзпрб муаммоларни ҳал қилишда педагогика олий ўқув 
юртларида физика ўқитувчиларини тайёрлашда дидактиканинг муҳим 
тамойилларидан бўлган