Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат педагогика

CorelDraw дастурида объектлар ҳосил қилишда ранглар билан ишлаш
Контурни кўриш учун унга атрофлама чизиқ ёки ранг бериш муҳим
ҳисобланади. Чизиқ ҳам, ранг тўлдириш ҳам, ўзига хос хусусиятларга эга
(узлуксиз, махсус). Натижада шакли бир хил бўлган контурлар ҳам бу амаллар
оқибатида ҳар хил кўринишга келадилар.
CorelDrawда қўлланувчи ранг моделлари турлича бўлиб, уларга RGB, CMYK,
Lab, HSB моделларини мисол сифатида келтирамиз. Фойдаланувчи
«Однородная заливка» бандидан керакли моделларни танлаб олади,
компонентларини ўзгартириб, тўлдиришларни йўлга қўяди.
RGB модели.
RGB модели компьютер дизайни учун асосий моделлардан бири
ҳисобланади. Унинг асосий ранглари:
·
Red – қизил

---

48
·
Green – яшил
·
Blue – зангори
Изоҳ: R+G+B=RGB; RGB моделида қолган ранглар бу уч рангларнинг
пропорцияси сифатида танланади. Икки рангни қўшилиши тиниқроқ ранг ҳосил
қилади ва бу ранглар аддитив ранглар деб юритилади. Қизил ва яшил ранглар
қўшилишиб сариқ ва шу каби бошқа ранглар ҳосил қилинади. Дастурда ҳар бир
ранг учун фоизлар ёки 256 гача бўлган сонлар орқали аддитивлик
коэффициентини бериш мумкин.
CMYK модели.
Кўпгина ҳолларда объект ўзига тушадиган рангларни бир қисмини «ютиб»,
қолаган қисмини акс эттиради, яъни у ҳам бирор ранг билан бўялган бўлади.
Бундай ранг яратилиши субтрактив ҳолат деб юритилади. CMYK модели
субтрактив рангларни таъминлайди, у полиграфияда кенгроқ қўлланилади.
Унинг асосий ранглари:
·
Сyan-яшил
·
Magenta-қизғиш
·
Yellow-cариқ
Изоҳ: С+M+Y+K=CMYK; K-(key) сўзидан олинган бўлиб, бу ерда қора ранг
асосий ранглардан эканлигидан далолат беради. Бу модел ранглари билан
бўялган расм, RGB моделига нисбатан кўпроқ жой эгаллайди.
CorelDraw дастурида соҳага ранг беришнинг бир неча усуллари мавжуд
бўлиб, соҳа атроф чизиқларига қалинлик ва ранг бериш, агар соҳа ёпиқ бўлса,
ички қисми ҳам ҳар хил тўлдиришлар билан қопланиши мумкин. Ёпиқ соҳа
учун қуйидагича ранг бериш имконияти мавжуд:

---

49
·
Шакл чизилади ва белгиланади. Белгилаш учун сичқончани чап тугмаси
шакл устида бир марта босилади
·
Белгиланган шакл устига сичқончанинг ўнг тугмасини орқали, контекст
меню ҳосил қилиниб, “свойства” буйруғини танланади. Ойнанинг ўнг
қисмида
докер ойна кўринади.
Мазкур ойнадан атроф чизиғини таҳрирлаш: Ойнанинг
банди орқали Width
чизиқ қалинлиги, Color чизиқ ранги, Steli чизиқ типини аниқланади (1 –
расм). Соҳа ичини тўлдириш: Ойнанинг
банди орқали ранглар
уйғунлаштирилади (2 – расм).
1–расм
2 – расм
Мазкур дастурда соҳага ранг беришнинг бошқа йўлларидан бири ранглар
палитрасидан фойдаланишни кўриб чиқамиз:
1. Шакл чизилади ва белгиланади.
2. Ранглар палитрасига ўтиб, сичқончанинг чап тугмаси орқали соҳанинг ички
қисмига ранг танланади. Сичқончанинг ўнг тугмаси орқали эса контурга
ранг танланади.
3. Палитранинг
шакли устида сичқончанинг чап тугмасини босиб, соҳа
ичининг ранги, ўнг тугмасини босиб, контур ранги олиб ташланади.
Агар биз ўзимизга керакли бўлган бошқа ранг ҳосил қилмоқчи бўлсак,
ускуналар панелининг
шаклларга бир турдаги ранг тўлдириш мулоқот
ойнасидан фойдаланамиз:

---

50
Мазкур ойнадан керакли
моделларни танлаб,
компонентларни ўзгартириб,
ихтиёрий рангда
тўлдиришларни амалга
ошириш мумкин
Топшириқ. Ушбу объектга мос ранглар бериб рангланг.