Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат педагогика

Қоидали ўйинлар 
Қоидали ўйинлар катталар томонидан 
яратилади 
ва 
бола 
ҳаётига 
олиб 
киритилади. 
Дидактик ўйинлар 
Дидактик ўйинларда болаларнинг ақлий 
фаолияти ривожланади, уларнинг 
билимлари чуқурлашади ва кенгаяди, 
ҳаракатли ўйинларда болаларнинг турли 
ҳаракатлари такомиллашади, мусиқали 
ўйинларда эса мусиқий қобилиятлар 
ривожланади ва ҳоказо. 
Қурилиш ўйинлари 
Қурилиш 
ўйинлари 
- 
қурилиш 
материаллари 
билан 
ўйналадиган 
ўйинлар 
болалар 
тафаккурини 
ривожлантиради, 
уларни 
қурилиш 
ишларининг ўзига хос хусусиятларини 
ажратиш, таҳлил ва синтез қилиш, 
солиштириш, 
ўхшаш 
ва 
фарқли 
томонларини аниқлашга мажбур этади. 
Саҳналаштирилган 
ўйинлар 
Саҳналаштирилган ўйинлар болаларнинг 
эшитган асарлар ёки эртакдан олган 
тасаввурларини мустақил ифодалаш ёки 
машқ қилиш имконини беради. Бу 
ўйинлар болаларда ирода, интизом, ўз 
ҳаракатларини бошқаларнинг ҳаракатига 
мувофиқ 
амалга 
ошириш 
каби 
сифатларни 
тарбиялашда 
самарали 
восита ҳисобланади. 

---

117 
Изоҳ: Иккинчи устунчага қатнашчилар томонидан фикр билдирилади. 
Мазкур тушунчалар ҳақида маълумотлар слайдда тақдим этилади.
 
 
Физиология, гигиена, психология, педагогика соҳасида олиб борилган 
илмий тадқиқотлар натижасида болалар боғчаларида кичкинтойлар ҳаётини 
ташкил этишнинг қуйидаги тамойиллари ишлаб чиқилди:
1. Ҳар бир ёш гуруҳида болаларни жамоатчилик руҳида тарбиялаш ва 
уларнинг ҳар томонлама ривожланишини таъминлайдиган бир хил шарт-
шароитлар яратиш.
2. Болаларни ёш гуруҳларига тақсимлашда ҳар бир гуруҳга фақат бир хил 
ёшдаги болаларни танлаш ва шунга қараб таълим-тарбия жараёнини ташкил 
этиш.
3. Болаларнинг ҳар хил фаолият билан шуғулланишлари ва бир-бирлари 
билан мулоқотга кириша олишлари учун зарур бўлган моддий муҳитни яратиш. 
Бунинг учун гуруҳ хонаси ва майдончани гигиеник, педагогик, эстетик 
талаблар даражасида керакли асбоб- анжомлар билан таъминлаш.
4. Болаларнинг ёшига мос кун тартибига риоя қилиш ва унинг 
барқарорлигини таъминлаш. 
5. Болалар шахсини шакллантирадиган фаолият турларини ташкил этиш 
ва бу фаолиятлар учун кун тартибидан маълум вақт ажратиш. 
Болаларнинг ҳар хил фаолиятларини илмий асосланган тамойиллар 
асосида алмаиггириб бориш болалар боғчасининг ҳар хил ёш гуруҳларида 
болалар ҳаётини тўғри ташкил этишни таъминлайди. Болаларнинг ҳар 
томонлама ривожланишини таъминлашга қаратилган педагогик жараён 
мураккаб ва ранг-барангдир. Тарбия масалалари таълим-тарбия ишининг 
ташкилий шакллари, болалар фаолиятининг ҳар хил турлари: машғулотларда 
таълим бериш орқали, ижодий ва қоидали ўйинлар, болаларнинг мустақил 
фаолияти, уларнинг ўз меҳнати ва катталар меҳнати билан таништириш, ўз-
ўзига хизмат қилиш, сайрлар, гигиеник тадбирлар орқали амалга оширилади. 
Таълим-тарбия ишларини муваффақиятли амалга ошириш болалар боғчасидаги 
педагогик жараённинг ҳар бир фаолият турини тўғри ташкил этишга 
боғлиқцир. Болалар боғчасининг педагогик жараёнида таълим муҳим аҳамият 
касб этади ва кундалик ҳаёт, ўйин, меҳнат, машғулотлар орқали амалга