Ўзбекистон Республикаси олий ва Ўрта махсус таълим Вазирлиги Наманган муҳандислик-қурилиш иститути

Жисмоний эскиришни аниқлашда қўлланиладиган баҳолаш кўрсаткичлари (пойдевор мисолида)
3-жадвал

Ҳолати	Емири-лиш, %	Белгилар
		Пойдеворни текшириш мумкин	Пойдеворни бевосита текширишнинг иложи йўқ
Яхши	0-10	Деформация йўқ, терма тўғри ҳолатда; терма тошлари ва қоришманинг сифати яхши; цокол қисмида ўзгариш йўқ; ертўла қуруқ ҳолатда.	Цоколда ҳеч қандай ўзгаришлар ва дарзлар йўқ; девор термасида, карнизда, пермичкаларда, дераза остки қисмларида горизонтал қийшайишлар йўқ; чўкиш кўзатилмайди.
Тўлиқ талабга жавоб беради	11-20	Конструкциянинг мустаҳкамлигига таъсир қилмайдиган эски деформацияларнинг сезиларсиз излари кузатилади; терма тўғри ҳолатда; терма тошлари ва қоришманинг сифати яхши; цоколда эски деформациялар ва дарзларнинг сезиларсиз излари кўзатилади; ертўла қуруқ ҳолатда.	Цоколда эски деформациялар ва дарзларнинг сезиларсиз излари мавжуд; деворларнинг горизонтал текислиги умумий ҳолда тўғри кўринишга эга, перемичка ва карнизларда сезиларсиз дарзлар мавжуд; давом этувчи чўкишлар кўзатилмайди; бинонинг четки дерезалари перемичкалари атрофидаги дарзлар кейинроқ қурилган қурилишлар эвазига юзага келган.
Қониқар-ли	21-30	Нотекис чўкишдан дарак берувчи белгилар, сезиларсиз дарзларнинг пайдо бўлиши; терма тўғри ҳолатда; терма тошлари ва қоришманинг сифати яхши; цоколда бир қанча хавфсиз оғиш ва дарзлар кўзатилади; ертўла поли нам, деворлари қуруқ ҳолатда.	Цоколда эски дарзлар ва оғишларнинг сезиларсиз излари мавжуд; деворларнинг горизонтал текислигининг баъзи жойларида сезиларли нотекисликлар кўзатилади. Шунингдек, баъзи жойларда сезиларли даражадаги эски дарзларнинг мавжудлиги; нотекис чўкишнинг давомийлиги кўзатилмайди.
Тўлиқ қониқар-ли ҳолатда эмас	31-40	Бузилиш хавфини тўғдирмайдиган нотекис чўкишдан дарак берувчи сезиларли белгилар; терма нотўғри кўринишга эга; терма тошлари ва қоришманинг сифати ўртача; цоколда оғишлар ва вертикал дарзлар пайдо бўлган; деворлар намлик киришидан ҳимояланмаган.	Цоколда сезиларли даражадаги дарзлар ва оғишлар мавжуд; деворларда аввал пайдо бўлган кўп сонли дарзларнинг мавжудлиги; горизонтал текислигининг кўпгина жойларида нотекисликлар кўзатилади. Нотекис чўкишдан дарак берувчи белгилар сезиларсиз, бузилишдан дарак берувчи белгилар эса йўқ.
Қониқар-сиз	41-60	Алоҳидаги устунларнинг терманинг бузилишидан дарак берувчи сезиларли даражадаги дарзлар билан оғиши; давом этувчи чўкишдан дарак берувчи белгилар; конструкция чора тадбирларсиз бузилиш хавфи остида саналади.	Цоколда сезиларли даражадаги дарзлар ва оғишлар мавжуд; деворларда ва уларнинг ўзаро бирлашган жойларида кўп сонли дарзларнинг мавжудлиги; фасаднинг горизонтал текислиги сезиларли даражада қийшайган; деформациялар тўғридан–тўғри бузилиш хавфидан дарак бермайди ҳамда нотекис чўкиш ҳолати кузатилади.
Ночор ҳолатда	61-80	Терма бузилган ҳолатда; таъмирлаш мақсадга мувофиқ эмас.	Девордаги деформация шу даражадаки, бу ҳолат терманинг бузилиши хавфидан дарак беради.
Яроқсиз	81-100	Белгилар ночор ҳолатдан дарак беради.	-