Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги наманган мухандислик техналогия институти

Иқтисодий хавфсизлик мазмуни 
Ушбу 
фикрларга 
асосланган 
колда 
“иқтисодий 
хавфсизлик” 
тушунчасини миллий иқтисодиёт мустакиллиги, унинг барқарорлиги, 
мустаккамлиги, доимо янгиланишга ва ўз- ўзидан такомиллашиб боришга 
қодирлигини таъминловчи шарт-шароитлар ва омиллар йигиндиси, деб 
таърифлаш мумкин. 
Иқтисодий хавфсизлик иқтисодиётнинг турли субъектларига тегишли 
булиб, улар қўйидагилардан иборат: алокида фукаролар; хусусий 
тадбиркорлик, бизнес; давлат корхоналари; миллий иқтисодиёт; давлат. 
Ички иқтисодий соҳаларда хавфсизлик 
табиий, техникавий-
иқтисодий, 
инфратўзилмавий, ижтимоий, микро ва макроиқтисодий ривожланишнинг 
бошка омиллари, шунингдек, бекарорлик, тангликни келтириб чиқарувчи 
ички ва ташки такдидлар таъсиридан кимоя килувчи ички иммунитетлар 
билан богликдир. 
Ташки иқтисодий соҳадаги хавфсизлик мамлакатнинг жакон бозоридаги 
ракобатбардошлилиги, миллий валютаси барқарорлиги, давлатнинг молиявий 
акволи билан тавсифланади. 
Турли иқтисодий такдидлар, нохуш колатлар окибатида курилган 
зарарларнинг урнини коплаш учун зарур булган харажатларни прогноз 
килиш кам муким акамиятга эга. Бунинг натижасида фавкулоддаги колатлар 
окибатида куриладиган зарарларни коплаш, барқарор ижтимоий-иқтисодий 
ривожланишни таъминлашга йуналтирилган ресурсларни бахолаш ва ўз 
вактида шакллантириш учун имконияг ярағилади. 
Компенсақион ресурслар ўз мазмунига кура сугурта, захира, резерв 
ресурсларини англатади. Компенсақион салохият (потенқиал) мамлакат 
иқтисодиётининг танглик, нохуш холатларга қайишкоклигини, унинг олдини 
олиш ва уни енгиб ута олиш, хужалик жараёнларининг 
ижтимоий-
иқтисодий 
ривожланишнинг барқарорлиги ва мустахкамлигини тиклай 
олиш кобилиятини англатади. Компенсақион салохият миллий иқтисодиёт, 
халк хужалигининг бирон-бир сектори ёки бирон-бир йирик худудда 
нохушликлар вужудга келганида уларни тиклай олишга қодирлигини 
ифодалайди. 
Мамлакат иқтисодий тизимининг турли даражаларидаги иқтисодий 
муносабатлар иқтисодий хавфсизлик объектлари хисобланади; 
-
макроиқтисодий даражадаги мамлакат иқтисодиёти; 
-
худудий ва тармоқ даражасидаги худуд ва тармоқ иқтисодиёти; 

---

-
оила ва шахс даражасидаги мамлакат фукароларининг хар бирининг 
иқтисодий манфаатлари. Юкорида билдирилган фикрларга асосан хулоса 
килиб, кенг маънода иқтисодий хавфсизликни миллий иқтисодиётнинг 
самарали, динамик усишига, унинг жамият, давлат, шахс эхтиёжларини 
кондиришнинг, ташки бозорда ракобатга бардошлилигини таъминловчи, турли 
тахдид ва йукотишлардан кафолатловчи ички ва ташки шароитлар йигиндиси 
деб таърифлаш мумкин булади.