Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги наманган мухандислик-технология институти

Муаммонинг ўрганилганлик даражаси.
Дунѐ миқѐсида саноат 
корхоналари илмий асослари А.М.Либерман, Т.Б.Поляк, С.Н.Капустин, 
Б.А.Левкович, П.Раскин ва бошқа шу каби хорижий иқтисодчилар асарларида 
назарий ва амалий жиҳатдан ўз аксини топган. Рақобат тўғрисидаги назарий 
асослар эса Адам Смит, Д.Рикардо, Ж.Милль, А.Маршал, Ж.РОбинсон, 
Э.Чемберлен, Ж.Кейнс каби ўтмишнинг йирик олимлари томонидан таҳлил 
қилинган.
Ушбу муаммоларнинг айрим назарий ва амалий жиҳатлари Ўзбекистонда 
А.Б.Худковский, М.М.Каттахўжаев, Т.М.Шабазова, С.Ғ.Қодиров, 
Ё.И.Абдуллаев, М.Шарифхўжаев, С.С.Ғуломов каби таниқли иқтисодчи 
олимлар асарларида ѐритилган. Айни пайтда бу борадаги тадқиқотлар изчил 
давом этмоқда. 
Уларнинг асарларида амалга оширган ишларида рақобатнинг дастлабки 
назарий асослари, рақобатчиликни ривожлантириш, унинг функцияларини 
такомиллаштириш бўйича таклифлар мавжуд. Шу билан биргаликда ҳозирги 
даврнинг, яъни иқтисодиѐтни эркинлаштириш шароитида айнан минтақавий 
хусусиятлардан келиб чиқиб саноат корхоналари ўртасида рақобат муҳитини 
ривожлантириш буйича илмий ишлар нисбатан кам амалга оширилган. 
Мамлакатимиздаги бозор иқтисодиѐти шароити ҳамда ушбу масалани нисбатан 
1
Ўша манба 

---

5 
кам ўрганилганлигини ҳисобга олиб битирув малакавий иши мавзуси танланди, 
мақсад ва вазифалар белгиланди. 
Тадқиқотнинг мақсади ва вазифалари.
 
Ўзбекистон Республикасида, 
хусусан Наманган вилоятида ишлаб чиқариш корхоналари ўртасидаги 
рақобатни ривожлантириш бўйича илмий асосланган тавсиялар ва таклифлар 
ишлаб чиқиш битирув малакавий ишининг асосий мақсадидир. 
Қуйилган мақсадни амалга ошириш учун қуйидаги вазифаларни ҳал этиш 
лозим деб ҳисоблаймиз: 
Рақобат тушунчасини ѐритиш, унинг иқтисодиѐтда тутган ўрни ва 
аҳамиятини ўрганиш; 
Саноат корхоналари ўртасидаги рақобат куришининг турлари ва 
усулларини ўрганиб, унинг ўзига хос хусусиятларини ѐритиб бериш; 
Саноат корхоналарида маҳсулот сифати ва рақобатбардошлигига таъсир 
этувчи омилларни ўрганиш; 
Наманган вилояти саноат корхоналарининг фаолиятини таҳлил қилиш; 
Вилоятдаги пойабзал ишлаб чиқарувчи саноат корхоналари ўртасидаги 
рақобат муҳитини таҳлил қилиш; 
Саноат корхоналари рақобатбардошлигини белгиловчи кўрсаткичлар ва 
уларни аниқлаш усулларини таҳлил қилиш;
Рақобат муҳитини яхшилашда ―рақобат стратeгияси‖дан фойдаланиш 
йўналишлари кўрсатиб бериш; 
Саноат корхоналари рақобатбардошлигини бахолаш усулларини 
такомиллаштириш бўйича илмий асосланган таклиф ва тавсиялар бериш; 
Саноат корхоналари ўртасидаги рақобатни ривожлантиришнинг жаҳон 
тажрибаси ўрганиш, улардан Ўзбекистон шароитида фойдаланиш 
йўналишларини ишлаб чиқишдан иборат.