Ўзбекистон республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Мирзо Улуғбек номидаги Самарқанд Давлат архитектура-қурилиш институти «Қурилиш материаллари, буюмлари ва конструкцияларини ишлаб чиқариш»

0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2
Қушилма миқдори

2-расм. Қўшиладиган оҳак ва тупроқнинг микдорига кўра қоришма мустаҳкамлигининг ўзгариши:

1 - 1:3; 2 - 1:4; .3 - 1:5; 4 - 1:6; 5 - 1:9.

Қоришмадан тайёрланган стандарт намунани сувни тўла шимдириш ва музлатиш усули билан синалади. Намунанинг музлашга чидамлилик даражаси 10, 15, 25, 35, 50, 100, 150, 200 ва 300 циклларга тенг. Қоришма ёйилувчанлигининг қоришма жойланадиган асос хойсасига, қотиш шароитига ва ҳаво ҳароратига боғлиқяиги 2-жадвалда кўрсатилган.

Муттасил намлик таъсирида ва зарарли муҳитли жойларда мустаҳкамлиги 10—20 МПа бўлган гидравлик қоришмалар ишлатилади. Боғловчи сифатида портландцемент, тошқолли ёки пуццолан цементлардан фойдаланилади. Вақти-вақти билан сув таъсирида бўладиган конструкцияларни қуришда қоришмага гидрофоб пластификаторлар қўшилади.
2-жадвал
Қоришманинг ёйилувчанлиги

Ишлатилиши	Қоришмага ботирилган конуснинг чуқурлиги ёки ёйилувчанлиги, см
	Асос ғовак ёки ҳаво иссиқбўлганда	Асос зич ёки ҳаю совуқ бўлганда
Ғишт теришда	8-10	6-8
Тошқолли блокларни теришда	7-9	5-7
Қўл кучи билан зичланган харсанг-тошни теришда	6-7	4-5
Харсанггошни титратиш асбоблари билан қоришмага чўктирилганда	2-3	1-2

Гидравлик қоришмаларнинг таркиби 2-жадвалдан фойдаланиб ёки ҳисоблаш йўли билан аниқланади. Амадца кўп ишлатиладиган гидравлик қоришмаларнинг таркиби 3-жадвалда келтирилган.

3-жадвал