Русча
Лотинча Лотинча
таржимаси
Французча
Инглизча
Понедельник Dies Lunal Ой куни
Lundi
Mon day
Вторник
Dies Martis Марс куни
Mardi
Tuesday
Среда
Dies
Mercurii
Меркурий
куни
Mercredi
Wednesda
y
Четверг
Dies Jovis
Юпитер куни
Seudi
Thursday
Пятница
Dies Veneris Венера куни
Nerdredi
Friday
Суббота
Dies Saturni Сатурн куни
Samedi
Saturday
Воскресенье Dies Solis
Қуёш куни
Dimanche
Sunday
19
якшанба XVI асргача «недели» деб аталган. Ҳафта сўзининг ўрнида
эса «седмица» ишлатилган. Славян халқларида ҳафталарнинг
номланиши қуйидагича бўлган
1
:
Русча
Украинча Болгарча
Полякча
Чехча
Понедельни
к
Понедiлок Понедельник Poniedrialek Pondelek
Вторник
Вiвторок
Вторник
Wtorek
Uterek
Среда
Середа
Сряда
Sroda
Streda
Четверг
Четвер
Четвъртък
Crnartek
Ctvrtek
Пятница
Пятниця
Петък
Piatek
Patek
Суббота
Суббота
Събота
Sobota
Sobota
Воскресенье Недiля
Неделя
Niedriela
Nedele
Қадимги Скандинавия халқларида шанба–«laugarsday» яъни,
«ҳаммом куни» деган маънони билдирган. Бу шведларда (lorsday ва
larsday) ҳам сақланиб қолган. Баъзи халқларда, жумладан, эстон,
латиш, араб, грек ва хитойликларда ҳафта номлари тартиб рақами
бўйича аталган. Ҳафталарни рақамлаш Қадимги Бобилда ҳам мавжуд
бўлган. Масалан, Сатурн куни бахтсиз ҳисоблангани боис шу куни
улар бирор иш билан шуғулланишмаган, у «шаббат»-«осудалик»
номини олган. Шу ном кейинчалик араб ва славян тилларида ҳам
ишлатилган
2
.
Баъзи халқларда ҳафталарнинг тартиб рақами бироз бошқачароқ
қўйилган. Масалан, грузин тилида бешта шанба мавжуд. Ҳақиқий
шанба-«шабати»дан ташқари яна, иккинчи шанба (оршабати)-яъни,
душанба, учинчи шанба (самшабати)-сешанба, тўртинчи шанба
(отхшабати)-чоршанба, бешинчи шанба (хутшабати) пайшанба, жума-
параскеви, якшанба-крива деб аталади. Форсчада ҳам ҳафта
номларида «шанба» сўзи олти марта такрорланади. Якшанба–биринчи
шанба, душанба–иккинчи шанба, сешанба–учинчи шанба, чоршанба–
тўртинчи шанба, пайшанба–бешинчи шанба тарзида. Жума-муқаддас
кун ҳисобланади. Ҳафталарнинг форсча номлари Кавказ ва Ўрта Осиё
халқлари томонидан ҳам ишлатилади. Озарбайжон тилида «бозор»-
якшанба, туркчада ҳам якшанба–«пазар», душанба «пазартеси»-
бозордан кейинги кун деб аталади. Англияда бир вақтлар шанба
1
Irina Sedakov. Magico-Religious Symbolism of a Candle in the Slavic Calendar Rituals // The ritual year 10
Innsbruck. Magic in Rituals and Rituals in Magic – Tartu. 2015. P. 141-151.
2
Roger Beck. A brief history of ancient astrology. 2007. BLACKWELL PUBLISHING 9600 Garsington Road,
Oxford OX4 2DQ, UK. Рreface. Р. 9-10.
20
ҳафтанинг охирги куни ҳисобланган. Гальфрид Монмутский (XII аср)
асарларидан бунга мисол топиши мумкин.
Хулоса сифатида, шуни айтиш мумкинки, турли халқларда
турли номлар ва шакллардаги ҳафталардан фойдаланилган.
Do'stlaringiz bilan baham: |