Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий



Download 0,83 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/25
Sana23.02.2022
Hajmi0,83 Mb.
#171031
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   25
Bog'liq
Қадимги ва ўрта аср фалсафаси

В. Ф. 
А 
с м у с. 
Платон, изд. «Мысль» М.: 1975, с5.
КИРИШ
3


бўлса, номинализм шаҳар савдогарлари ва ҳунармандлари ман- 
фаатини ифода этувчи ўз даврининг прогрессив фалсафий оқим- 
дир. Бу икки оқим ўртасидаги курашнинг асосий масаласи — 
умумий тушунчалар «универсаллар»нинг моҳияти масаласи эди. 
Реализм оқими тарафдорларининг таълимотига кўра, умумий 
тушунчалар — «универсаллар» реал мавжуд бўлиб, улар муста­
кил ғоявий моҳият сифатида жисмларга, инсонларга нисбатан 
бирламчидир. Моддий олам иккиламчи умумий тушунчалар­
нинг шаклий ифодасидир.
Ўрта аср реализми ўз даврининг ёрқин ифодаси ва ўрта аср 
католицизм ва схоластикасининг фалсафий асоси бўлган.
Номинализм оқимининг тарафдорлари табиатдаги якка-якка 
предмет, ҳодисалар, уларнинг хусусиятлари реал ва объектив 
равишда мавжуддир; умумий тушунчалар эса иккиламчи. Номи­
нализм ўрта аср схоластик фалсафасидаги табиий — илмий 
куртакларнинг ўзига хос ифодаси бўлган.
XIV—XV асрларда Ғарбий Европа мамлакатларида янги иш­
лаб чиқарувчи кучлар ўрта аср тузуми устидан ғалаба қозониш- 
да жамиятдаги илғор кучлар — саноатчилар, савдогарлар ва 
банкирларнинг табақалари шакллана бошлади. Янги тузумнинг 
ривожи табиатни ўрганишга боғлиқ бўлган. Табиат илмининг 
манбаи тараққиёт заминига айланган эди. Ана шу тарихий ша­
роитда мазкур тузум маданиятига қарши ўз кашфиётлари ва 
асарлари билан кураш олиб борган инсонпарвар, табиатшунос 
олимлар ғоявий майдонда ўз ўринларини топа бордилар. Н. Ко­
перник, Ж. Бруно, Галилейлар схоластик фалсафага қарши ку- 
рашда қувғинлардан, ўлимлардан қўрқмай, мардлик кўрсатиб, 
жамиятнинг олға силжишига катта таъсир кўрсатдилар. Фалса­
фа тарихида Янги давр фалсафасига асос солдилар.



Download 0,83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   25




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish