Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги м у ҳ а й ё ҳ а к и м о в а семасиология



Download 3,53 Mb.
Pdf ko'rish
bet58/64
Sana22.02.2022
Hajmi3,53 Mb.
#109510
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   64
Bog'liq
Semasiologiya (Muhayyo Hakimova)

Ўғил
ва 
қиз, ота
ва 
она, т оға
ва 
хола
 лексем алари «эркак» ва 
«аёл» сем алари асосида (ф арқлан ади ) зидланади. Б и зн ин гча, 
эркак
ва 
аёл
 бир ҳ о ди сан ин г қ ар ам а-қар ш и том он лари эм ас, 
бир гипероним га эга икки хил ҳодисадир.
Бирлашгирувчи ва дифференциал семага эга барча лексемалар 
ди ф ф ерен ц иал семалари асосида зидланиш лар ҳосил қилади. 
С и н о н и м и я, гипоним ия, партоним ия, ф ункц и они м и я каби 
сем ан ти к муносабатлардаги лексем аларда ҳам зидланиш лар 
мавжуд, ушбу муносабатлар маълум дараж ада зидланиш ларга 
асосланади. Антонимия муносабатининг моҳиятини эса зццланиш 
т а ш к и л эт ад и . Ш у н и н г у чун, а н т о н и м и я м у н о с а б а т и н и
оппозитив - зидлик муносабати ёки зидланиш ларнинг бир тури 
сифатида хдм эътироф этадилар.
А н т о н и м и я б и р л е к с е м а д о и р а с и д а ҳам к у зат и л и ш и
мумкин. Буцца лексема ўзи англатаётган маънолари билан ўзига 
ўзи ан то н и м бўлиб қолади. М асалан , 
даҳшат
 л ек сем аси н и н г 
м аъ нолари контекстда а н т о н и м бўла олади: 
уруш даҳш ат и - 
даҳш ат кийинмоқ.
Ш у н д ай ҳолат 
офат
л ек сем аси д а ҳам 
кузатилади: 
1. Тоғли ҳудудларда табиий офат ю з берди. 2. Қиз 
офат бўлибди.
Б и р л ек сем а м аъ н о л ар и н и н г ан то н и м м аъ н о
ифодалаш и энантиосем ия дейилади.
84
www.ziyouz.com kutubxonasi


Назорат учун савол ва топшириқлар
1. С иноним ик муносабат деб қандай муносабатга айтилади?
2. С иноним лексемалар маъноларидаги ўхшашликлар хусу- 
сида маълумот беринг.
3. С и н о н и м лексем алар м аъноларидаги ф ар қл и ли кл ар
хусусида маълумот беринг.
4. Г ипоним ик муносабат ва унинг ф алсаф ий асоси ҳақида 
маълумот беринг.
5. Г и п они м и км ун осабатдаги лексем алар м аъноларининг 
ўхшаш ва ф арқпи томонлари ним алардан иборат?
6. П артонимик муносабат ва унинг ф алсаф ий асоси ҳақида 
маълумот беринг.
7. Д араж аланиш муносабати ҳақида маълумот беринг.
8. Антонимия муносабати деб қандай муносабатга айтилади?
9. Э нантиосем ия ҳақида маълумог беринг.

Download 3,53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   64




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish