Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ислом каримов номидаги тошкент давлат техника университети термиз филиали

Ижтимоийзарурийишвақти-муайянижтимоийнормалишлабчиқаришШароитидавамуайянжамиятдагимеҳнатмалакасиважадаллашувидаражасиўртачабўлганШароитдабиронбиртоварниишлабчиқаришучунзарурбўлганишвақтидир. Товар қийматинингмиқдориниҳисоблашдамеҳнатнингоддийвамураккаб, малакаливамалакасиз, ақлийёкижисмонийтурлариҳисобгаолинади. Қийматниҳисоблашданисбатанмураккабмеҳнаткўпайтирилганёкидаражагакўтарилганоддиймеҳнатсифатидаҳисобгаолинади, Шу сабаблиозмиқдордагимураккабмеҳнаткўпмиқдордагиоддиймеҳнатгатенглаштирилади.




Меҳнатунумдорлиги- маълумишвақтибирлигимобайнидаишлабчиқарилганмаҳсулотнингмиқдориёкимаҳсулотбирлигиниишлабчиқаришучунсарфланганишвақтибиланўлчанади.Меҳнатунумдорлигиўсса, товарбирлигинингқийматикамаядиёкиаксинча, меҳнатунумдорлигипасайса, товарбирлигинингқийматиошади.




Меҳнатнингинтенсивлиги-ишвақтибирлигидавомидаишчикучисарфиорқалианиқланувчимеҳнатжадаллигинингдаражаситушунилади.Меҳнатнингжадалликдаражасинианиқлашдаишкунинингдавомийлигиёкибирсоатвақтбирлигисифатидақабулқилинади. Меҳнатинтенсивлигинингошишимуайянвақтдавомидакўпроққийматяратилишигаимконберади.


Топшириқ 1. Тестларни ечиш.
1. Товар хўжалигининг вужудга келиши ва ривожланиш шарт-шароитлари нимадан иборат?
а) ижтимоиймеҳнат тақсимоти;
б) мулкэгаларининг алоҳидалашуви;
в) маҳсулотнингайирбошлашучунишлабчиқарилиши;
г) бозорларнингвужудгакелиши;
д) юқоридагиларнингбарчаси.
2. Товар қиймати қандай меҳнат сарфларини ифодалайди?
а) индивидуал; б) зарурий; в) қўШимча; г) ижтимоий-зарурий; д) умумий.
3. Пулнинг қайси вазифаси нархнинг шаклланиши билан боғлиқ?
а) муомала воситаси; б) тўлов воситаси; в) қиймат ўлчови; г) жамғарма воситаси; д) жаҳон пули.
4. Меҳнат унумдорлиги қандай аниқланади?
а) маҳсулот миқдорини уни ишлаб чиқаришга кетган иш вақтига нисбати билан;
б) маҳсулот миқдориниқилингансарф-харажатларганисбатибилан;
в) маҳсулот миқдориниасосийкапиталга таққослашйўлибилан;
г) маҳсулот миқдорини айланма капиталга таққослаш йўли билан;
д) юқоридагибарчаусулларда.