Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги хамидов мухамадхан

Кўчма эгилувчан қувурлар ѐрдамида суғориш усуллари ва тартиби 
Кўчма эгилувчан қувурлар ѐрдамида суғориш усули экин майдонининг 
ўлчамларига, нишаблигига, текисланганлигига, тупроқ таркибига ва экин 
турига боғлиқ.
Суғоргандан кейин, қатор орасига ишлов бериладиган ғўза ва бошқа 
экинларни суғоришда, сувни тежаш ҳамда культивация ишларини сифатли 

---

110 
амалга ошириш мақсадида, экин майдони участкаларга бўлиниб, навбатлаб 
узунасига бир вақтда суғорилади. 
Суғоргандан кейин, қатор орасига ишлов берилмайдиган кузги бошоқли 
дон ва бошқа экинларни суғориш экин майдонининг пастки қисмдан юқорига 
қараб ѐки бир вақтнинг ўзида узунасига амалга оширилиши мумкин. 
Суғориш усули экин майдони ўлчами, нишаблиги ва экин турига ҳамда 
сувни миқдорига қараб, фермер ва унинг сувчиси томонидан сув 
истеъмолчилари уюшмаси ҳамда сув хўжалиги ходимлари билан 
маслаҳатлашган ҳолда тўғри танлаб олинади. 
Агар фермерга уюшма томонидан фермерлараро суғориш тармоғи (бетон 
канал ѐки ер ариқ)дан битта қулоқ ажратилган бўлса, сув ушбу қулоқдан 
етказувчи қувур ѐрдамида олинади ва суғориш навбати белгиланган участкага 
етказилади.
Бунда, қувурлар бир бирига узунлиги 30 см, диаметри 300 мм бўлган 
қабирғали қувурча бўлаги (муфта) билан ип ѐрдамида уланиб, тегишли 
миқдоргача узайтирилади. 
Агар сув темир бетон лоток ѐки канал тармоғидан сифон ѐрдамида 
олинса, фермерлар сув манбаидан ҳар бир сув навбати белгиланган участкага 
экин майдони участкаларга бўлиниб, кўчма эгилувчан қувур комплекти билан 
навбатлаб суғорилади. 
Суғориш навбати экин майдонининг сув оқими охиридан юқорига қараб 
белгиланганлиги маъқул. Бунда, сувчилар юрадиган жой доим қуруқ бўлиб, 
уларнинг экин майдони бўйича ҳаракатланиши ва суғориш ишларини ташкил 
қилишга қулай бўлади. 
Агар экин майдони контури кичик бўлса, у битта навбат билан суғориб 
олиниши мумкин.