Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги гулистон Давлат университети «Умумий физика» кафедраси

Саволга оид мустақил иш топшириқлар:
1. Синхрон машиналарнинг асосий вазифаси нимадан иборат?
2. Синхрон машина қандай қисмлардан иборат?
3. Синхрон машиналарда қандай турдаги роторлар ишлатилиши мумкин?


7.3 Мавзу бўйича назорат саволлари:
1. Турбогенератор ва гидрогенераторларнинг фарқини айтинг.
2. Синхрон компенцаторнинг вазифаси қандай ?
3.Аниқмас қутбли роторлар қандай хоссага эга? Машинада ишлатиладими?
А) катта қувватли, В) кичик қувватли, С) тез айланадиган, Д) тўхтовсиз ишлатиладиган, Е) махсус қурилмаларда ишлатиладиган.
4. Аниқ қутбли роторлар қандай хоссага эга? Машинада ишлатиладими?
А) катта қувватли, В) кичик қувватли, С) тез айланадиган, Д) тўхтовсиз ишлатиладиган, Е) махсус қурилмаларда ишлатиладиган


7.4. Мавзу бўйича истиқболдаги илмий муаммолар.
Электр машиналари электр энергиясини механик энергияга айлантирувчи (асинхрон дивигателлар) ва механик энергияни электр энергиясига айлантирувчи асосий қурилмалар ҳисобланади. Бундай машиналар ҳозирги пайтда энг кўп тарқалган. Синхрон электр машина
генератор режимида иссиқлик станцияларида, гидростанция ва атом электр станцияларида электр энергияси ҳосил қилувчи асосий машина сифатида ишлатилади. Ҳозирги пайтда уларнинг жуда катта қувватга эга бўлган вариантлари ишлаб чиқарилмоқда.
Лекин синхрон генераторларнинг ишлаши учун бирламчи энергия манбаи сифатида табиий ресуслардан фойдаланилади. Маълумки бундай манбаларнинг захиралари чекланган. Шунингдек уларнинг ишлатилиши туфайли табиатнинг экологик муазонатига ҳам зиён етказилади. Ҳазирги пайтда энергич ҳосил қилишнинг алтернатив манбаларидан фойдаланиш соҳасида илмий тадқиқот ишлари олиб борилмоқда. Жумладан, бошқарилувчи термоядро реакцияларининг амалга оширилиши инсоният қўлига туганмас ва экологик тоза энергия манбаининг беради. Шунингдек, қуёш энергиясидан фойдаланиш ҳам истиқболда асосий энергия манбаи бўлиб қолишига шубҳа йўқ. Электр энергияси ишлаб чиқаришда шамол энергиясидан ва гидродинамик усуллардан фойдаланиш ҳам келажак энергетикасининг асосий муаммоларидан ҳисобланади.