Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги фарғона давлат университети

Ижтимоий хизмат марказларидаги асосий тоифани ташкил этувчи одамларнинг улкан миқдори бугун экстремал, стресс, боши берк кўча ҳолатига яқин бўлган вазиятда яшамоқда. Иш юритишга бўлган эҳтиёж ижтимоий хизматчи ва мижоз томонидан мутлақо кераксиз, ортиқча иш сифатида қабул қилинади ва у ҳамкорликдаги ҳаракатлар мажмуини шакллантиришда англаб етилмайди. Эҳтимол, шунинг учундир, одамлар ижтимоий хизматларга нисбатан расмиятчи инстанцияларга мурожаат қилгандаги ҳис-туйғуни сезадилар. Қандай бўлганда ҳам ижтимоий иш бунинг натижасида ўзининг доимий мижозлар сингари муҳим таркибий қисмидан, уларга нисбатан ёрдам, ҳалоскорлик стратегияси ва тизими тузиладиган таркибий қисмдан ажралиб қолади.
Иш юритиш - сўздаги тимсолларни қайд қилиш, ибораларни, “тарих”ларни кодлаштириш бўлиш билан бир пайтда ўзининг хулқ-атворини,
мижоз хулқ-атворини тартибга солиш усулига айланиб бормоқда. Ҳужжатлаштириш туфайли индивидуал фаолиятни онгли ташкил қилиш вужудга келади. У бир томондан мутахассисни кундалик маъмуриятчилик оқибатларидан сақласа, иккинчи томондан ўз имкониятларининг мустақил соҳаси ва унинг ортидан ижтимоий муҳит ва мижознинг имкониятларини белгилаб беради. Мижозга тааллуқли ҳужжатларни юритиш барча учун ва айниқса энди иш бошлаётган ижтимоий хизматчилар учун жуда муҳим.
Ҳужжатлар:
- мижоз, унинг муаммолари, ижтимоий хизматчи мижоз билан биргаликда уларни ҳал қилиш учун белгилаган мақсадлар тўғрисидаги ўзига хос “эслатма”, “ёдга солиб турувчи” нарсадир. Ҳар томонлама ва батафсил тўпланган ҳужжатлар муайян вақт давомида муаммоларни ҳал қилиш бўйича
нима ишлар қилингани, бу ишда нималарга эришилгани ва эришилмагани, яна нималарни ва нима учун бажариш зарурлигининг далили ва исботи бўлиши мумкин;
- муайян натижалар, иш режалари, хизмат кўрсатиш вазифаларига киритиладиган ўзгаришларни қайд этади, демак ҳисобот ҳужжати ролини
бажаради;
- ижтимоий хизматчининг мутахассис сифатида ўз ишига сидқидилдан ёндашаётгани ва компетентлигининг исботига айланади;
- ижтимоий хизматчининг малака оширишига кўмаклашади, унинг шахсий касбий тажрибаси шаклланганлик даражасини ифодалайди;
- мулоқот ва умумлаштиришнинг, фаолиятнинг коммуникатив ва интеллектуал-предметли, идеал ва амалий шаклларининг бирикиши сифатида намоён бўлади. Масалан, ижтимоий хизматчи ёзма қайдларни қоғозга туширар экан мижознинг ҳолатини, у билан бевосита мулоқотни янгидан ҳис қилади ва таҳлил қилади, унда усуллар ва ёндашувларни такомиллаштиришга кўмаклашадиган янги фикрлар ҳосил қилади, тафаккурнинг танқидий услубини мустаҳкамлайди.