Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги денов тадбиркорлик ва педагогика институти



Download 6,29 Mb.
Pdf ko'rish
bet181/532
Sana04.07.2022
Hajmi6,29 Mb.
#739438
1   ...   177   178   179   180   181   182   183   184   ...   532
Bog'liq
Иқтисодиёт назарияси фанидан ЎУМ пл

фойда нормаси дейилади. 
Амалиётда фойда нормасини ҳисоблашнинг икки вариантидан фойдаланилади. Булар 
фойданинг жорий сарфларга – корхона харажатларига ёки авансланган маблағларга (асосий ва 
айланма капитал) нисбатидир. 
Булар қуйидагича аниқланади: 


“Иқтисодиёт назарияси" фани
 
Ўқув-услубий мажмуа
 
131 
1.
P
'
=
(
P W 


100% 

бу ерда: Р' – фойда нормаси; P – фойда массаси; W – ишлаб чиқариш харажатлари; 
2.
P
'
=
(
P K
аванс 


100% 

бу ерда: Р' – фойда нормаси; P – фойда массаси; К
аванс 
– корхона авансланган маблағлари ёки 
асосий ва айланма капиталнинг ўртача йиллик қиймати. 
Бизнинг мисолимиздаги корхонанинг «А» маҳсулот ишлаб чиқаришдан олган фойда 
массаси 40 млн. сўмни, фойда нормаси эса 66,7 % ((40 млн. сўм / 60 млн. сўм) × 100%) ни ташкил 
этади. 
Фойда нормаси ишлаб чиқарилаётган маҳсулот ҳажмига тўғри мутаносиб ҳамда ишлаб 
чиқариш харажатлари ёки авансланган маблағлар қийматига тескари мутаносибдир. Шу 
туфайли фойда нормаси корхона иш самарадорлигининг интеграл кўрсаткичи ҳисобланади. 
Фойданинг ўсишига чиқарилаётган маҳсулот умумий ҳажми ўзгармаган ҳолда икки йўл 
билан: 1) ишлаб чиқариш харажатларини камайтириш ҳисобига; 2) нархни ошириш ҳисобига 
эришиш мумкин. 
Такрорлаш учун саволлар ва топшириқлар 
 
1.
Ишлаб чиқариш сарф-харажатларининг моҳиятини ва таркибинитушунтиринг. 
2.
Ички ва ташқи харажатлар ўртасидаги фарқ нимадан иборатлигини мисол орқали 
тушунтиринг. 
3.
Ўртача доимий, ўзгарувчи ва умумий харажатларнинг мазмуни ҳамда уларнинг 
аҳамиятини тушунтирибберинг. 
4.
Фойданинг мазмуни ва манбаинитушунтиринг. 
5.
Иқтисодий фойда ва бухгалтерия фойдасининг фарқи нимада? Уларнинг шаклланиш 
тартибини тушунтирибберинг. 
6.
Ялпи фойданинг тақсимланиш тартибини тушунтириб беринг. Мулкчилик ва 
хўжалик юритиш шаклларининг турлилиги фойданинг тақсимланиш тартибига қандай 
таъсиркўрсатади? 
7.
Фойда массасига таъсир кўрсатувчи омилларни изоҳлабберинг. 



Download 6,29 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   177   178   179   180   181   182   183   184   ...   532




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish