13.3 Магистрал газ қувурлари
Магистрал газ кувурлари деб кон хавзаси ( газ ёки газ конденсат кони)дан ёки кайта ишлаш заводидан истеъмолчи (шахар, кишлок, саноат корхонаси, электростанцияси ва бошка)гача булган ораликдаги кувурлар тизимига айтилади. Магистрал газ кувурлари йил давомида кеча–кундуз ишлайди. Магистрал газ кувурларининг узунлиги бир неча 10 км дан бир неча 1000 км гача булиб, унинг диаметри 150 мм дан 1420 мм гача булади.
Магистрал газ кувурлари улардаги ишчи босимига караб икки синфга булинади:
I – синф - 1,2 МПа дан 2,5 МПа гача;
II – синф - 2,5 МПа дан 10,0 МПа гача булган магистрал кувурлар.
Магистрал кувурлар шартли диаметрларига кура 4 та синфга ажратилади:
I - синф – диаметри 1000мм дан – 1400 мм гача;
II - синф – диаметри 500 мм дан – 1000 мм гача;
III - синф – диаметри 300 мм дан – 500 мм гача;
IY – синф – диаметри 300 мм дан кичик булган магистрал кувурлар киради.
Магистрал газ, газ кувурларининг таркибига: бош курилмалар; бош компрессор станцияси (БКС); электрокимёвий химоя воситалари (ЭКХВ); газни таксимловчи станциялар (ГТС); ер ости газ омборлари (ЕОГО); таъмирлаш устахоналари; йуллар; маъмурий-бошкарув бинолари, ахоли яшаш пунктлари ва бошкалар киради...
1 10
2 4 5 7
3 6 9
4 4 8
1-расм. Магистрал газ кувури таркибининг умумий чизмаси.
1-газ кувурлари; 2 - бош курилмалар; 3 - бош насос станцияси; 4 – кувурнинг чизикли булими; 5- хар хил табиий ва сунъий тусиклардан утиш жойи: 6 – оралик компрессор станцияси (КС); 7 – электрокимёвий химоя воситалари; 8 – ер ости газ омборлари; 9 – газни таксимлаш станцияси; 10 – истеъмолчилар (корхона ва ташкилотлар, Газни кайта ишлаш заводи, ахоли пунктлари).
Бош курилмаларда газлар жунатишга тайёрланади. Газни жунатишга тайёрлашда газ таркибидаги сув, механик аралашмалар, Н2S, СО2 ва бошка кушимчалар ажратиб олинади.
Чизикли булимига бош компрессор станциясидан Газ таксимлаш станциясигача булган кувур узунлиги киради. Кувур чизикли булимини вазифаси бош компрессор станцияси ёрдамида хайдалган газни истеъмолчига етказиш учун хизмат килади. Бунда шартли диаметрлари 720; 820; 1020; 1200 ва 1420 мм булган кувурлардан фойдаланилади.
Тусикдан утиш булимининг асосий вазифаси кувур оркали окиб келаётган газларни ер ости ва устидан, хамда сув ости ва устидан утказишга хизмат килади.
Оралик компрессор станциясиларнинг асосий вазифалари гидравлик каршиликлар натижасида камайган газ босимини яна бошлангич босимга кутариб, уни кайта магистрал кувурига хайдаш учун хизмат килади.
Хар бир оралик компрессор станцияси(ОКС) ларида 3 та технологик жараён бажарилади:
газларни механик бирикмалардан тозалаш;
газларни босимини ошириш;
босими оширилган газларни 50 – 600С гача совутиб, кайта магистрал кувурларга хайдаш.
Оралик компрессор станциялари орасидаги масофа гидравлик хисоблашлар оркали аникланади.
Электрокимёвий химоя воситаларининг асосий вазифаси, ер ости магистрал кувурларини коррозиядан химоя килишдир. Химоя воситалари вазифасида турли кувватга эга булган катод станцияларидан фойдаланилади.
Ер ости газ омборларининг вазифаси газдан фойдаланишдаги мавсумий нотекисликларни инобатга олиб, газга булган эхтиёжни кондиришдан иборатдир. Ёз фаслларида ортикча газлар ер ости омборига хайдалиб, кищда эса етмай колган газ ундан олиниб истеъмолчилар( саноат корхоналари, ахоли пунктлари)га узатилади.
Газ таксимлаш станцияларининг асосий вазифалари кувурлар оркали юкори босимда келаётган газларни, керакли паст босимгача пасайтириб истеъмолчига узатилади. Газ таксимлаш станцияларида газ босими 3,6 МПа дан 12 атмосфера босимигача камайтирилиб, одорланиб(кушимча хидлантирилиб) истеъмолчиларга юборилади.
Do'stlaringiz bilan baham: |