Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги бухоро муҳандислик-технология институти

8. Мавзулар ўқув мақсадлари 
Мавзулар бўйича аниқ ўқув мақсадлари мазмуни ўз навбатида умумий 
мақсадлардан келиб чиқади. Аниқ ўқув мақсадлар аниқ ифода этилганлиги 
туфайли таълим жараѐнида муҳим ўрин тутади. Аниқ ўқув мақсадлари бир 
мавзуга оид назарий ва амалий машғулот ѐки мустақил ишлар бўйича 
ўлчаниши мумкин бўлган аниқ якуний билим, кўникма, малака ва хулқни 
ифодалайди. Аниқ ўқув мақсадлари одатда таълим муассасалари 
ўқитувчилари томонидан ишлаб чиқилади. 
9. Мустақил ва ижодий иш топшириқлари. 
Ўқитувчининг махсус фан бўйича мустақил ва ижодий топшириқларни ишлаб 
чиқиш таълим сифатига ижобий таъсир кўрсатади.
Ўқувчиларга мустақил билиш, фикрлаш ва ижодий изланишга мажбур 
қиладиган, муаммоли ҳаѐтий далилларга асосланадиган вазиятли 
топшириқларни бериш мақсадга мувофиқдир. Ўқувчи топшириқларни 
ижодий фикрлаш ва мустақил ишлаш орқали бажаришлари лозим. 
Ўқитувчилар мустақил ва ижодий иш топшириқларини бажариш 
бўйича ўқувчиларнинг интилишларини олқишлаши ва тўғри йўналтира 
олишлари лозим. Ўқувчи якка холда самаралироқ ишлайдими; ѐки бир неча 
кишидан иборат гуруҳ билан биргаликда ишлашни ѐқтирадими; ѐки унга 
электрон дарсликлардан фойдаланиш қулайроқми буни ўқитувчи яхши 
билиши керак.
Ўқувчи топшириқни ўзи англаши ва уни бажаришга ҳаракат қилиши, 
ўқитувчи эса, ўз навбатида, ўқувчиларнинг мустақил изланиш олиб бориш 
кўникмаларини, ўтилган материалларни янада чуқурроқ ўзлаштириш учун 
қўшимча маълумотларни излаб топиш қобилиятларини ривожлантиришга 
ундашлари лозим. 
Саволлар 
ѐки 
топшириқлар 
орқали 
ўқувчиларнинг 
ижодий 
фикрлашларни ривожлантириш, номаълум ѐки ноаниқ маълумотлар 
моҳиятини тушуниш учун мустақил изланишларини вужудга келтиради. Биз 

---

53 
томондан олиб борилган педагогик тадқиқотлар шуни кўрсатдики, 
ўқувчининг 
ижодий 
фикрлаш 
қобилиятини 
шакллантириш 
ва 
ривожлантириш, унинг мустақил билим олишга бўлган қизиқишини 
оширишда мустақил иш ижобий таъсир кўрсатар экан. Лекин, аудиториядан 
ташқари мустақил ишни ташкил қилиш бирмунча мураккаб жараѐн. Чунки бу 
жараѐнда ўқувчи мустақил тарзда фанлар бўйича берилган топшириқлари, 
ўқув-услубий адабиѐтларидан фойдаланган ҳолда бажаришлари керак.