Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги бухоро муҳандислик-технология институти

5. 6. Назарий ва амалий машғулотлар. 
Назарий дарс ва амалий машғулотларни ўтказиш давомида ўқитиш 
жараѐнининг кўзда тутилган кетма-кетлигини сақлаб қолиш ва 
режалаштирилган ўқув мақсадларига эришишни таъминлаш лозим. 
Ўқитувчи томонидан ўқувчиларнинг мустақил ва ижодий 
фаолиятларини 
ривожлантиришга 
йўналтирилган 
машғулотларнинг 
технологик харитаси ишлаб чиқилиши керак.
Ҳар бир машғулот бўйича технологик хариталарни ишлаб чиқиш ўқув 
жараѐнини тўлақонли лойиҳалаштириш ва самарали ташкил этиш имконини 
беради.
 
 

---

51 
 
7. Мустақил иш 
Касб-ҳунар коллежлари ўқувчиларининг мустақил ишлаш ва ижодий 
қобилиятларини шакллантириш ва ривожлантиришда мустақил ишларнинг 
аҳамияти жуда катта. 
Мустақил ишлар ўқувчининг умумий ривожланишига ва касбий 
маҳоратини ўстиришга хизмат қилиши керак. Шунингдек ўқувчиларнинг 
мустақил ва ижодий ишларини ташкил қилиш тарбиявий, таълимий 
аҳамиятга ҳам эга бўлиши керак. Тарбиявийлик аҳамияти шундаки ўқувчи
ўз билимини ошириш ва мустаҳкамлаш учун ўзини-ўзини тарбиялаб боради. 
Таълимий аҳамияти эса ўқувчи бўш вақтдан самарали фойдаланган ҳолда 
мустақил билим олиш жараѐнининг шаклланишига олиб келади.
Ўқувчиларнинг мустақил ишларини самарали ташкил этиш ва 
бошқариш ўқув жараѐнининг асосий таркибий қисмларидан бири бўлиб 
ҳисобланади.
Мустақил ва ижодий ишларнинг турлари ва шаклларини танлашда 
«оддийдан-мураккабга» ва «умумийдан-хусусийга» «мавҳумдан-аниқликка» 
тамойилларига амал қилиш лозим. Мустақил ва ижодий иш топшириқларини 
ишлаб чиқишда ҳар бир ўқувчининг шахсий имкониятлари, тушунувчанлик, 
ўқув материалини ўзлаштириш даражаси инобатга олиниши, шахсга 
йўналтирилган ўқитиш технологияларини қўллаш мақсадга мувофиқдир. 
Машғулотларда ўқувчиларнинг ижодий ишлашига аҳамият бериш 
керак. Ўқитувчи ўқувчи бажарадиган мустақил ишларни ҳажмини аниқлаб, 
бажариш учун уларга ақлий меҳнат қилиш йўлларини ўргатади ҳамда ишни 
бажариш жараѐнида келиб чиқадиган камчиликлар ва хатоликлар бўйича 
кўрсатмалар беради. 
Касб-ҳунар коллежларида мустақил ишларни замон талаблари асосида 
ташкил этиш ва унга раҳбарлик қилиш учун коллеж раҳбарияти ва 
ўқитувчилар айни вақтда ҳам яхши педагог, ҳам касб-ҳунар сирларини яхши 
биладиган мутахассислар бўлиши керак. 

---

52