Ўзбекистон Республикаси Олий ва Ўрта махсус таълим вазирлиги Андижон Давлат Университети



Download 1,44 Mb.
Pdf ko'rish
bet197/359
Sana30.01.2022
Hajmi1,44 Mb.
#419158
1   ...   193   194   195   196   197   198   199   200   ...   359
Bog'liq
sotsiologiya (1)

3) O’spirinlik: 
- qadriyatlar
 
parallel tizimi. 
4) Balog’at yoshi: 
- voyaga etgan inson maqomining asosiy mezoilari; 
- voyaga etganlar - shaxs ijtimoiylashuvining faol payti. 
5) Keksalik: 
- ijtimoiylashuv ushbu davri maqomi va muammolar. 
Ijtimoiy faoliyat
 
va ijtimoiy fe`l-atvor mexanizmlari: 
1) Faoliyat turlari. 
2) Ehtiyojlar: 
- tabiiy ehtiyojlar; 


103 
- biologik ehtiyojlar; 
- ijtimoiy ehtiyojlar. 
3) Ijtimoiy faoliyatni asoslovchi mexanizmlar: 
- ehtiyojlar; 
- qadriyatlar; 
- manfaatlar va ularning o’zaro ta`siri; 
4) Ijtimoiy nazorat. 
5) Sanktsiyalar. 
6) Ijtimoiy buyruq. 
7) O’z-o’zini nazorat. 
8) Tashqi nazorat. 
9) Jamoatchilik fikri. 
10) Deviant (jinoiy bo’lmagan) fe`l-atvor. 
11) Delinkvent (jinoyi) fe`l-atvor. 
12) Shaxsning muhim ijtimoiy-psixologik xislati - o’z-o’zini anglash kabilardir. 
Umuman, ijtimoiy muhit ta`siri ostida shaxsning shakllanish jarayonini tasvirlash 
uchun «ijtimoiylashuv» tushunchasi XIX asr oxirida - paydo bo’ldi. Ijtimoiylashuv 
deganda, shaxsning o’z hayoti mobaynida o’zi mansub bo’lgan jamiyatning ijtimoiy 
me`yorlari 
va 
madaniy 
qadriyatlarini 
o’zlashtirish 
jarayoni 
tushuniladi. 
«Ijtimoiylashuv» tushunchasi «shaxsni tarbiyalash», «shaxsni shakllantirish» 
tushunchalari bilan chambas bog’liq, biroq u kengpoq tushuncha bo’lib, insonga barcha 
mumkin bo’lgan ta`sirlarni qamrab olishga imkon beradi. 
Siyosiy ijtimoiylashuv individ tomonidan o’zining siyosatga qo’shiluvini 
ta`minlovchi siyosiy bilimlarni, qadriyatlarni, me`yorlarni, qoidalarni, xatti-harakat 
odobini o’zlashtirish jarayonidan iboratdir.
XX asr 90-yillarning boshlarida siyosiy ijtimoiylashuv jarayoniga hokimiyat 
muassasalariga ishonchning yo’qolishi, ularni siyosatda shaxsan qatnashishni 
istamaslik, buzg’unchilik, siyosiy norozilikning qo’poruvchilik usullari katta ta`sir 
ko’rsatib keldi. Rasmiy siyosat ko’pincha ko’pchilik kishilar uchun ma`naviy tayanch 
bo’lmay qolgan edi. 
Turmush tarzidagi, ijtimoiy muhitdagi o’zgarishlar shaxs mavqeyni ancha 
murakkablashtirdi. Iqtisodiy jarayon xarakterida jiddiy o’zgarishlar yuz berdi. YAngi 
texnologiyalarning joriy qilinishi jiddiy o’zgarishlarga olib kela boshladi. O’tmishda 
siyosiy ijtimoiylashuv ikki tamoyil qarama-qarshiligi asosida kechdi: 
1) Shaxsning ijtimoiy rivojlanishiga, uning siyosatda faol qatnashishiga jiddiy 
ijtimoiy ehtiyoj borligi ma`lum bo’ldi. 
2) Ikkinchi tomondan inson hokimiyatdan, uning tashkilotlaridan siyosiy 
begonalashuvga olib kelgan edi. 
Shaxsning dastlabki ijtimoiylashuvi uning kelib chiqishi bilan bog’liq. Inson 
ongiga oila katta ta`sir ko’rsatadi. Mashg’ulot turi, turmush darajasi, ma`lumoti, siyosiy 
yo’nalishi kabi omillar ta`sir qiladi. 
Siyosiy ongni qayta qurish
 
ko’pincha ilgarigi qoidalarni o’zgartirish natijasida yuz 
beradi. Siyosiy ong shakllanishida: 
Siyosiy madaniyat o’sishi: 
- turli, siyosiy tashkilotlar faoliyati; 
- ommaviy axborot voistalari; 


104 
- norasmiy guruhlar; 
- korxona jamoatlari; 
- uyda yashovchilar; 
- siyosiy partiyalar; 
- kasaba uyushmalari; 
- yoshlar tashkilotlari katta ta`sir ko’rsatadi.
Siyosiy ijtimoiylashuvda mafkura katta rol o’ynaydi. SHaxs siyosiy 
ijtimoiylashuvida siyosiy ong tuzilishi quyidagilarni o’z ichiga oladi: 
- ehtiyojlar va ijtimoiy kuzatishlar tizimini shakllantirish; 
- o’z ijtimoiy guruhini
 
tenglashtirish; 
- o’z manfaatlarini anglash; 
- siyosiy faoliyat imkoniyatlariga baho berish; 
- ijtimoiy-siyosiy qadriyatlar va dasturlar tizimini qabul kiladi. 

Download 1,44 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   193   194   195   196   197   198   199   200   ...   359




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish