|
Т.
|
КИРИШ
|
6
|
1-боб
|
Меҳнатни муҳофаза қилишнинг назарий ва ҳуқуқий асослари
|
10
|
1.1.
|
Меҳнатни муҳофаза қилишнинг илмий амалий ахамияти
|
14
|
1.2.
|
Меҳнатни муҳофаза қилишни норматив-ҳуқуқий хужжатларини ижроси
|
18
|
1.3.
|
Меҳнатни муҳофаза қилиш соҳасида фан, техника ютуқлари, илғор маҳаллий ва хорижий тажрибаларининг таҳлили
|
21
|
|
1-боб бўйича хулоса
|
30
|
2-боб
|
Меҳнат муҳофазасида жамоатчилик назорати услубиёти механизимининг метод ва материаллари
|
|
2.1.
|
Парламент ва жамоатчилик назорати – замонавий, ҳуқуқий демократик давлат, эркин фуқаролик жамиятининг илмий амалий таҳлили
|
31
|
2.2.
|
Давлат идоралари фаолияти устидан самарали жамоатчилик назорати механизмларини услубий таҳлили
|
39
|
2.3.
|
Инсон, жамият ва давлат ўртасидаги ўзаро мувозанатни таъминлашда жамоатчилик назоратининг ўрни
|
45
|
|
2-боб бўйича хулоса
|
50
|
3-боб
|
Меҳнат муҳофазасини меъёрий-ҳуқуқий хужжатлари талабларига риоя этиш юзасидан жамоатчилик назорати услубиётини такомиллаштириш йўллари
|
51
|
3.1.
|
Демократик сайловлар жараёнида жамоатчилик назорати фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органларининг кузатувчилари фаолиятида самарадорликни таъминлаш
|
54
|
3.2.
|
Меҳнат муҳофазасини меъёрий-ҳуқуқий хужжатлари фаолиятида жамоатчилик назоратини амалга ошириш соҳасидаги айрим хорижий давлатлар тажрибаси
|
60
|
3.3.
|
Фуқаролик жамиятини шакллантириш шароитида меҳнат муҳофазаси фаолияти устидан жамоатчилик услубиёт назоратини амалга ошириш тартибини янада такомиллаштириш
|
64
|
|
ХУЛОСА ВА ТАКЛИФЛАР
|
75
|
|
ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР
|
77
|
|
ИЛОВАЛАР
|
86
|
Кириш
Бугунги кунда жамоатчилик назоратини янги босқичга кўтариш, хусусан, коррупцияга қарши курашишда унинг имкониятлардан унумли фойдаланиш давлатимиз сиёсатининг устувор йўналишига айланди. Боиси, жамоатчилик назоратини ҳар соҳада кенгайтириш жамият тараққиётининг ижтимоий, иқтисодий, сиёсий ва гуманитар соҳаларида катта самара бериши шубҳасиз. Мазкур ҳодиса ҳозирги ижтимоий тараққиётнинг муҳим тенденцияси десак ўринли бўлади.
“Тараққиёт стратегияси” маркази томонидан ўрганишлар якунлари жамоатчилик назоратини амалга оширишнинг шаклларидан фойдаланиш ва аниқ натижаларга эришиш ишлари қониқарли эмаслигидан далолат бермоқда. Айниқса, жамоатчилик эшитуви, жамоатчилик мониторинги, жамоатчилик экспертизаси каби нормалар деярли фаолиятга жорий этилмаяпти. Шунингдек, маҳалла фуқаролар йиғинлари томонидан ижро этувчи ҳокимият органларининг, бошқа ташкилотлар ва муассасаларнинг ҳисоботларини эшитиш амалиёти ҳанузгача йўлга қўйилмаган. Қонунда давлат органларининг, улар мансабдор шахсларининг фаолиятига тааллуқли ва ижтимоий аҳамиятга эга бўлган масалаларни муҳокама қилиш учун нодавлат нотижорат ташкилотлари, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари ва оммавий ахборот воситалари жамоатчилик эшитувларини ўтказишлари мумкинлиги белгиланган бўлса-да, бу норманинг ҳам амалиётда ишлатилиши ниҳоятда суст кечмоқда.
Жамоатчилик фикрини ўрганиш институтидан эса, фақатгина саноқли нодавлат ташкилотлари фойданишмоқда, холос. Таъкидлаш жоизки, суд ишларини юритишда ошкоралик тамойили ва жамоатчилик назоратини таъминлаш борасида муайян ишлар амалга оширилгани ҳолда бу борада ҳам муайян суаммолар, илмий тадқиқ этиб ўрганиш лозим бўлган масалалар мавжуд. Айниқса, мамлакатимизда давлат органлари фаолиятининг очиқлиги ва жамоатчилик назоратини таъминлаш ҳамда ҳокимияти фаолияти очиқлигини таъминлашнинг ҳуқуқий асосларини янада такомиллаштириш, фуқаролик ишларини юритишда ошкоралик тамойилини татбиқ этилишининг айрим процессуал масалаларини ўрганиш, ҳуқуқий ишларини юритишда замонавий ахборот технологияларини жорий этиш истиқболларини қиёсий-ҳуқуқий таҳлил қилиш, айниқса, фуқаролик меъёрий хуқуқий ҳужжатлари ишларини юритишда жамоатчилик назоратини таъминлаш воситалари ва уларни такомиллаштириш масалаларини тадқиқ этиш долзарб масалалардан ҳисобланади.
Бу борада қилинаётган ишларнинг яна бир исботи сифатида қуйидагиларни келтириш мумкин.Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017йил 7 феврал кунги фармони билан 2017-2021 йилларда Ўзбекистонни ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича ҳаракатлар стратегиясини тасдиқлади. Ушбу устувор йўналишларнинг туртинчиси “Ижтимоий соҳани ривожлантиришнинг устувор йўналишлари” бўлиб, унинг 4.4-бўлими “Таълим ва фан соҳасини ривожлантириш” деб аталади ва унда қуйидаги устувор вазифалар белгилаб қўйилган1:
Меҳнатни муҳофаза қилиш ишчилар учун хавфсиз ускуналар, технологиялар ва ҳимоя воситаларини ишлаб чиқиш ва жорий етиш билан шуғулланади [2]. Биз меҳнатни муҳофаза қилиш соҳасида фан, техника ютуқлари, илғор маҳаллий ва хорижий тажрибалардан кенг фойдаланамиз. Шунингдек, биз ишчиларни махсус кийим ва поябзал, шахсий ҳимоя воситалари ва терапевтик-профилактик овқатланиш билан бепул таъминлаш тўғрисида гаплашамиз. Барча ишлаб чиқаришдаги бахтсиз ҳодисалар ва барча касбий касалликларни текшириш ва рўйхатдан ўтказишга мажбур бўлган ва шу асосда аҳолини ишлаб чиқариш жароҳатлари ва касбий касалликлар даражаси тўғрисида хабардор қилишга мажбур бўлган махсус ташкилотлар мавжуд. Улар ишлаб чиқаришдаги бахтиз ҳодисалар ёки касалликлар туфайли жароҳат олган ходимларнинг манфаатларини ҳимоя қилади. Улар касаба уюшмалари ва бошқа жамоат бирлашмалари фаолиятини қўллаб-қувватлайдилар [3;4].
Do'stlaringiz bilan baham: |
