Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги абу райҳон беруний номидаги тошкент давлат


Биполяр транзисторда ясалган кучайтиргич босқичи



Download 1,74 Mb.
Pdf ko'rish
bet10/35
Sana22.02.2022
Hajmi1,74 Mb.
#91411
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   35
Bog'liq
radioqabulqiluvchi va radiouzatuvchi qurilmalar

Биполяр транзисторда ясалган кучайтиргич босқичи 
Умумий эмиттер схемада уланган биполяр транзисторда ясалган 
кучайтиргич босқичи энг кенг тарқалган. Кучайтиргич таҳлил қилинганда 
сигнал манбаи ѐки қаршилик RГ билан кетма – кет уланган идеал кучланиш 
манбаи ЕГ кўринишида (3.2 а-расм), ѐки қаршилик RГ билан параллель 
уланган идеал ток манбаи IГ кўринишида (3.2 б-расм) ифодаланиши мумкин. 
а) 
 
 
 
 
 
б) 
3.2 – расм. 
Агар RГ ва кучайтиргич босқичининг кириш қаршилиги қийматлари 
бир – бирига яқин бўлса, сигнал манбаининг тури ҳисоблаш аниқлигига 
таъсир кўрсатмайди. Агар RГ кучайтиргич босқичининг кириш 
қаршилигидан анча катта бўлса, 3.2 б-расмда келтириган сигнал манбаидан, 


32 
акс ҳолда эса 3.2 а-расмда келтириган сигнал манбаидан фойдаланиш тавсия 
этилади. 
Умумий эмиттер схемада уланган биполяр транзисторда ясалган 
кучайтиргич босқичи схемаси 3.3 - расмда келтирилган. 
Схемани таҳлил қилганда, транзистор ҳолати кириш кучланиши билан 
бошқарилганда 
узатиш 
характеристикаси 
(3.4-расм), 
чиқиш 
характеристикалар оиласи (3.5-расм) ҳамда кириш характеристикалар оиласи 
(3.6-расм) дан фойдаланиш қулай. 
3.3 – расм. 3.4 – расм.
Узатиш характеристикаси - коллектор токи I
К
нинг база – эмиттер 
кучланиши U
БЭ
га боғлиқлиги экспоненциал функция билан 
аппроксимацияланади 
)
exp(
T
БЭ
KS
K
U
I
I


. (6.1) 
бу ерда
q
kT
Т


- термик потенциал, I
KS
пропорционаллик 
коэффициенти бўлиб унинг таҳминий қиймати микроқувватли кремнийли 
транзисторлар учун Т=300 К бўлганда 10
-9
мА тартибга эга бўлади. 


33 
Кириш сигнали мавжуд бўлмаганда кучайтиргич босқичи сокинлик 
режимида бўлади. Сокинлик режимида коллектор – эмитттер кучланишининг 
доимий ташкил этувчиси 
K
K
П
КЭ
R
I
E
U



Киришга ўзгарувчан кириш сигналининг мусбат ярим даври берилса, 
база токи ортади ва у коллектор токи ўзгаришига олиб келади. Бу ҳолат 
узатиш характеристикаси (6.3-расм) дан кўриниб турибди. Коллектор токи I
K
нинг U
БЭ
кучланишига боғлиқ равишда ўзгариши характеристика тиклиги 
S билан ифодаланади: 
БЭ
K
dU
dI
S

U
КЭ
= const бўлганда 
Бу катталикни (6.1) ифодадан фойдаланиб ҳам топиш мумкин: 
T
K
dI
S


(6.2) . 
Шундай қилиб, тиклик коллектор токига пропорционал бўлиб, ҳар бир 
транзисторнинг индивидуал хоссаларига боғлиқ бўлмайди. Шунинг учун бу 
катталикни аниқлашда ўлчашлар талаб қилинмайди. 
Кириш сигнали таъсири натижасида R
К
даги кучланиш ортади, U
КЭ
 
кучланиш эса камаяди, яъни манфий ярим даврли чиқиш сигнали 
шаклланади. Демак, бундай кучайтиргич босқичи чиқиш ва кириш кучланиш 
сигналлари орасида 180 
0
га фаза силжишини амалга оширади. Коллектор 
токи Iк 
КИР
БЭ
K
U
S
U
S
I






катталикка ортади. 
Чиқиш кучланиши U
ЧИҚ
эса 
K
КИР
K
K
R
U
S
R
I
U






2

катталикка камаяди. 
Демак кучланиш бўйича кучайтириш коэффициенти (юклама мавжуд 
бўлмаганда (I
Ю
=0)), қуйидагига тенг 


34 
K
КИР
ЧИК
U
SR
U
U
K





(6.3) 
Масалан, агар R
К
=5 кОм; 
Т

=25 мВ; I
K
к=1 мА; S= 40 мА/В, у ҳолда 
К
U
=-200. 
Коллектор токи фақат U
БЭ
кучланишига эмас, балки U
КЭ
кучланишига 
ҳам боғлиқ бўлади. Бу боғлиқлик дифференциал чиқиш қаршилиги билан 
характерланади 
K
E
K
КЭ
КЭ
I
U
dI
dU
r


U
БЭ
= const бўлганда, 
Бу ерда пропорционаллик коэффициенти U
Е

Download 1,74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   35




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish