Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таьлим вазирлиги бухоро мухандисликтехнология институти

Маҳсулот ишлаб чиқаришнинг критик ҳажмдаражасининг таҳлили 
 
Кўрсаткичлар 
Суммаси 
Маҳсулот бирлигининг баҳоси 
500 
Жами ўзгармас харажатлар 
100000 
Маҳсулот бирлига тўғри келадиган ўзгарувчан 
харажатлар 
300 
Аниқлаш керак: 
Критик ҳажм даражасини
— қиймат ифодаси — ? 
— миқдор ифодаси — ? 
Юқоридаги белгилашлардан критик ҳажм даражасини аниқлаш 
мумкин:100000 
Критик ҳажм =--------------------------------------------------= 250000 сўм 
1 - 300 
500 
Критик ҳажм =250000= 500 дона 
500
Унинг ўзгаришини бевосита юқоридаги формула асосида ўзаро боғланишларда аниқлаш 
мумкин. 
 
54-жадвал 
«АВС»аксионерлик жамиятининг маҳсулот сотишдан олинган фойдаси ва унинг 
ўзгаришини омилли таҳлили 
Кўрсаткичлар 
 
Ўтган 
йили 
Ҳисобот 
йили ўтган 
йил 
таннархида 
Ҳисобот 
йили 
1 
2 
3 
4 
1. Маҳсулот (иш, хизмат)лар сотишдан 
олинган соф тушум, минг сўм 
1452513 
2578146 
3040381 
2. 
Сотилган 
маҳсулот 
(иш, 
хизмат)ларнинг 
ишлаб 
чиқариш 
таннархи, минг сўм 
929608 
1789537 
2168322 
3. Маҳсулот (иш, хизмат)лар сотишдан 
олинган ялпи фойда, минг сўм 
522905 
788609 
872059 
Таҳлил этувчининг тушуниши осонроқ бўлиши учун қуйидаги боғланишларни 
келтириш ўринлидир. 

---

1. Маҳсулот ҳажмининг ўзгариши: 
788609 -522905 = +265704 
2. Баҳо ва ишлаб чиқариш таннархи ўзгаришининг ялпи фойда ўзгаришига таьсири: 
872059-788609=+83450 
Жадвал маьлумотларидан кўринадики, таҳлил қилинаётган корхонада жорий йилда 
маҳсулот сотишдан олинган ялпи фойда миқдори ўтган йилга нисбатан 349154 минг 
сўмга ўсган. 
 
55-жадвал